Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
publikowanychzwłaszczaprzezInstytutPamięciNarodowej,wynikajed-
nak,iżniektórzyprzedstawicieleepiskopatuwkontaktachzwładzamipo-
dejmowalizakulisoweinieoficjalnedziałania,cowskazujenafunkcjeukry-
tewtejichaktywności.Duchownicireprezentowalijednakokreślonąfrak-
cję,aniecałągrupęspołeczną,jakąjestepiskopat.Niejawnewymiaryich
aktywnościbyłyzazwyczajrodzajemnieformalnegowspółdziałaniaczyteż
dyplomatycznejgrypodejmowanejprzezkrąghierarchów,którzybyliprze-
konani,iżzreżimemkomunistycznymnależyrozmawiaćinegocjować.Zaan-
gażowanieniektórychczłonkówepiskopatuwnieformalnekontaktyzwła-
dzamimogłybyćrównieżinspirowaneprzeztajnesłużbypróbującewpły-
waćnastanrelacjipomiędzyhierarchamiarządzącąpartią.Jesttobardzo
prawdopodobne,ponieważwgrupieepiskopatubyłyosoby,którewedług
aktSBmniejlubbardziejgorliwiewspółpracowałyztajnymisłużbami.
Wlatachosiemdziesiątychhierarchowienadalbyliprzedmiotemdzia-
łańoperacyjnychfunkcjonariuszySłużbyBezpieczeństwa,azebranyna
ichtematmateriałpodlegałwnikliwejanalizie,którejefektemjestwspo-
mnianyjuż„Almanach”.Zawartewniminformacjeukazująocenępostaw
izachowańbiskupówpolskichwobecrządzącejpartiidokonanąprzez
funkcjonariuszyIVDepartamentuMSW.Ponadtoprzedstawiająistotne
dlaSBcechyosobowościoweczłonkówepiskopatu,azwłaszczaichmocne
isłabestrony.Zewzględunanaukowycharakterniniejszegoopracowania
danepersonalneposzczególnychbiskupówniezostanąujawnione.Skut-
kiemnieujawnianiapersonaliówposzczególnychhierarchówjestniemoż-
nośćustaleniaprzezCzytelnikapozycji,jakiewstrukturzeepiskopatu
duchownicizajmowaliwPRLinadalzajmująwpostkomunistycznej,„za-
programowanej”przy„okrągłymstole”Polsce.Analizadokumentuodsła-
niajednakskalęzróżnicowaniapostawizachowańbiskupówwobecre-
żimukomunistycznego,atakżemechanikęwewnętrznychnapięćwobrę-
biespecyficznejgrupyspołecznej,jakąjestepiskopat.Czytelniknapod-
stawieanalizowanychiinterpretowanychtreścimożespróbowaćocenić,
wjakisposóbpostawyizachowaniahierarchówzprzeszłościrzutująna
aktywnośćspołecznąepiskopatuporoku1989.Wiedzatawznacznej
mierzepomożewzrozumieniupostawizachowańbiskupówwpokomu-
nistycznejrzeczywistości,ponieważprzeszłośćponadwszelkąwątpli-
wośćrzutujeiwpływanateraźniejszość,wpisującsięwciągłośćproce-
sówspołecznych(komunizmuipostkomunizmu)33.
33Zob.J.Korwin-Mikke,Teologiawyzwoleniaagentów,„NajwyższyCzas”2006,nr6
(11.02.2006r.),s.XV.
27
