Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
ArnoldGeulincx,Etyka
Geulincxa,któredlaniegosamegobyłyszczególnieistotne,alektóreprzed-
stawiłdośćzawile.Towłaśnieetyka,jaksampowiadał3,wzgodziezresztą
zpoglądemDescartes>a4,jestzwieńczeniemgmachufilozofii;ażeprzez
znacznączęśćswegodorosłegożyciamieszkałwLejdzie,tozpewnościąowo
zwieńczeniemusiałojawićsięmujakocośszczególniepięknego,takjakpiękne
sązwieńczeniastarychlejdejskichkamienic.
ARNOLDGEULINCX_KOLEJEŻYCIA
Gdyw1665rokuzostałwydanypierwszytraktatEtyki,Geulincxjużod
kilkulatmieszkałwLejdzieipracowałnatamtejszymUniwersytecie.Zna-
lazłsięwtymmieściew1658roku,gdyzdokońcaniejasnychprzyczyn
musiałopuścićkatedręuniwersyteckąwLouvain.Miejscemjegourodzin
iwczesnychlatżyciabyłojednakinnemiastoNiderlandów,amianowicie
Antwerpia.Tam31stycznia1624rokuwkościeleśw.Jakubaodbyłsięchrzest
Arnolda,najstarszegosynaJanaGeulincxaijegożony,MariiStrickers;ro-
dzicamichrzestnymibyliArnoldStrix(velStrickers)iGertrudaWolf.Ar-
noldmiałczworomłodszegorodzeństwa:siostręCecylię(ur.1626)orazbraci:
Jana(ur.1629),Egidiusza(ur.1633)iJózefa(ur.1638).Rodzinanależałado
zamożnegomieszczaństwa.
Wczasie,gdyGeulincxprzyszedłnaświat,nadaltrwaławojna,nazwa-
naprzezhistorięosiemdziesięcioletnią,międzywładcamiHiszpanii
aprowincjamiNiderlandów,zapoczątkowanawpołowieXVIwieku,aza-
kończonadopieropokojemwestfalskim30stycznia1648roku.Hiszpań-
skiewpływywwynikudziałańwojennychsięgnęłynieconapółnocod
Antwerpii.Niderlandywtymokresiejużwłaściwiezostałytrwalepodzie-
lonenaczęśćpołudniowąpodpanowaniemHiszpaniiizpanującąreligią
katolickąorazczęśćpółnocną,czyliostatecznieRepublikęZjednoczonych
ProwincjiNiderlandów,połączonychwspólnąwalką,religiąprotestanc-
kąijęzykiem.
PierwszenaukiArnoldGeulincxpobierałuaugustianów,którzyobok
jezuitówmielinajwięcejszkółwpołudniowychNiderlandach.Wroku1640
lub1641zapisałsiędopedagogiumUniwersytetuwLouvain.Byłatonajstar-
szauczelniaNiderlandów.Założonazostaław1425rokuiodsamegopoczątku
posiadaławszystkiefakultety(filozofię,prawoimedycynę)zwyjątkiem
teologii,aleitenbrakszybko,bowroku1432,uzupełniono.Najprężniej
jednakrozwijałsięfakultetprawa,naktórymkształconoprzyszłychurzęd-
3Zob.DedykacjędoTraktatuIEtyki.
4Zob.R.Descartes,Listdoks.Picot,w:Descartes,Zasadyfilozofii,tłum.I.Dąmbska,
b.m.w.1960,s.367.
