Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
jestcośniepokojącegoidrażniącego,comożezakłócićspokójirów-
nowagęmyśli,płynącychwązkiemkorytembłyskotliwychpragnień
isamolubnychrozkoszy.
Toteżpatrzyłnaniegoprawiezniechęcią,postanawiającoprzećsię
temuprądowiniepokojów,usiłującemuprzemocąwedrzećsięwjego
sferężyciową.Jednymrzutemokaobjąłswójapartamentkawalerski,
miękkiewnimdywany,obrazy,meblekosztowneiróżnedrobiazgi,
milewabiąceoko;byłomututakdobrze,wygodnie,ztakąłatwością
snułasiętubarwnaprzędzaprzyjemnościżyciowych,żeniemiałwca-
leochotydobrowolniejejprzerywać,lubpozwolićkomutargnąćsięna
nią,wimięjakichśniedoścignionychcelówiideałów.
-Zresztą,czegoonchce?-myślał.-Życiemaswojeniewzru-
szoneprawa,nicsięniedziejebezprzyczynyijakjest,takbyćmusi.
Tylkoszaleńcylubgłupcymogąporywaćsięnazwrócenieprądurzeki
wstronęprzeciwną;anipierwszymzaś,anidrugimbyćniechcę!-
zdecydowałostatecznie.
Odtejchwiliwrozmowiedwóchdawnychkolegówiprzyjaciół
zapanowałwidocznyprzymus,podwpływemktóregoHenrykochłódł
inzgrzeczniał”,jaktopowiedziałsobiewmyśliWielhorski.Rozstali
sięwreszciezsobąnapozórserdecznieipoprzyjacielsku6.
Możnapowiedzieć,żeprzezponadstolat,jakieupłynęłyodopubli-
kowaniatejniemalcałkowiciezapomnianejpowieści,intensywniejszej
polaryzacjiuległyjedyniezaprezentowanewniejpostawyistosunekdo
problemuekonomicznejniezależnościkraju.Topośredniooznacza,że
współcześnieteżniemamydoczynieniajedynieznprzejściowymkryzy-
sem”,araczejzbieżącymikonsekwencjamipostawwypracowywanych
przezstulecia.Mimotonieprzypuszczam,żebydzisiajznalazłsięktoś,
ktowdebacienatematwspółczesnejkondycjigospodarczejchciałbysię-
gnąćdowyżejprzytoczonychargumentówzprzywołaniemliterackiego
źródła.Aprzecieżnietrudnobyłobyznaleźćutwory,którejużznacznie
wcześniejpodejmowałypodobnewątki.Zaprzeczoneiośmieszone,nie-
kiedyzewzględunaarchaicznąformęjęzykową,zapomnianeichwilo-
wozdefunkcjonalizowane,bywająprzedmiotemprzypadkowychodkryć.
Iwówczasodsłaniasięichnadspodziewanaaktualność.Jestkwestiądru-
6S.KONDRATOWICZ:Całąsiłą!...ZprzedmowąT.JESKE-ChOIńSKIEGO.Warszawa1898,
s.40-44;zachowanapisowniaoryginalna.
-M19M-
