Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
WPROWADZENIE
nidwaewangeliciego1,EwyMariiSengnatematarditekturyprotesan-
ciejXIXwiekuwNiemczed2czyzajmującejsiętąsamątematykąpubli-
kacjeKathrinEllwardt3.
SzczególnieinteresowanosięsołecznymBerlinem4,działalnościąardi-
tektonicznątwórcówbudującydkościoływpozosałydregionadNiemiec,
czegoprzykłademjesksiążkadedykowanaPeterowiPosdarsky’emu,do-
tyczącahisoriiewangeliciegobudownidwakościelnego5.Niemaoczy-
wiściedodziśopracowaniategobogategozagadnieniadlaprowincjiPrusy
Zadodnie,dotydczasowepublikacjedotyczyłyraczejarditektówaktyw-
nydnatymobszarze.Przywołamtudwieważnemonograficznepublika-
cjeEwyBörsd-SupaniDietridaMüllera-Stüleranatematżyciaidzia-
łalnościarditektonicznejAugusaStüleraiopracowanegowrazzZofią
Osrowską-KębłowskąmonograficznegodziełaoKarluFriedriduSdin-
kluijegotwórczościwdziedziniebudownidwa.Wobuprzypadkad
niezwyklepomocneokazałysiędołączonedoteksówgłównydkatalo-
giprojektówirealizacjiarditektonicznyd,którezawierająbogateźród-
ładopoznaniadziejówposzczególnydkościołówobydwuarditektów6.
W2001rokuukazałasięksiążkapodredakcjąHillertaIbbekeniElke
Blauert,którajeskatalogiempracK.F.Sdinkla,weryfikującymprojekty
Oberbaudeputation(Naddeputacji)podwzględemrzeczywisegoautor-
swaSdinkla,cojesotyleważne,żeczęsoprojektykreśloneprzezmiej-
1
G.Langmaack,EvangelischerKirchenbauim19.Und20.Jahrhundert,Kassel1971.
Jesttopracapublikującawszystkieniezbędnewypowiedziteoretycznenatematbu-
downictwaewangelickiegoXIXwiekuwPrusach.
2
E.M.Seng,DerevangelischeKirchenbauim19.Jahrhundert.DieEisenacherBewe-
gungundderArchitektChristianFriedrichvonLeins,Tübingen1995.
3
K.Ellwardt,EvangelischerKirchenbauinDeutschland,Petersberg2004.
4
OstatnioSt.Goetz,KirchenfürBerlin.DerWilhelminischeBauboom,Berlin2008.
5
GeschichtedesprotestantischenKirchenbaues,red.K.Raschzok,R.Sörries,Erlagen
1994.Tuopublikowanoartykułyzwiązanem.in.zrolą,jakąodegrałFryderykWil-
helmIIIwrozwojuarchitekturyewangelickiej,np.H.N.Franz-Duhme,DieEin-
fuńnahmeFriedrichWilhelmsIII,vonPreuńenaufprotestantischenKirchenraumin
Berlin,tamże,s.66-74orazG.Strohmeier-Wiederander,DieBedeutungderAnti-
ke-undMittelalterrezeptionbeiKirchenbautenK.F.Schinkels,tamże,s.75-81.
6
E.Börsch-Supan,D.Müller-Stüler,FriedrichAugustStüler:1800-1865.Berlin-
-München1997,E.Börsch-Supan,współpr.Z.Ostrowska-Kębłowska,KarlFried-
richSchinkel.Lebenswerk,Bd.18,DieProvinzenOst-undWestpreussenundGros-
sherzogtumPosen,München-Berlin2003.
