Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Problematykautworówczęściowoosieroconychwprawodawstwieunijnym…
jestprzyjęciekonstrukcjizastosowanejprzezpolskiegoprawodawcędokonującego
implementacjiprzepisówdyrektywy2012/28/UE.Przyznaniemożliwościudzielenia
zezwolenianakorzystaniezutworu,wodniesieniudoktóregoniewszystkiepodmioty
uprawnionezostałyzidentyfikowaneiodnalezione,iwkonsekwencjikorzystanieprzez
instytucjekulturyztakiegodzieła,jestuzasadnione,gdy:
1)zjawiskoosieroceniadziełzostałounormowanejakoinstytucjadozwolonegoużytku
publicznego;dlategozastosowaniepowinnaznaleźćogólnazasadazart.35pr.aut.,
zgodniezktórąkorzystaniezdzieła,naktórewyraziłzgodępodmiotzidentyfi-
kowanyiodnaleziony,niemożenaruszaćnormalnegokorzystaniazutworulub
godzićwsłuszneinteresytwórcy,
2)daneczynnościwzakresiewykonywaniaautorskichuprawnieńmajątkowychsą
zgodnezzaplanowanąeksploatacjąutworu,
3)odmowawyrażeniazgodyprzezuprawnionych,którzyniezostaliustalenilub
odnalezienimimoprzeprowadzeniastarannychposzukiwań,mogłabyzostaćoparta
wyłącznienaargumentachmałoznaczącychlubbezprzedmiotowych,
4)korzystaniezutworuczęściowoosieroconegoleżywinteresiepublicznym.
Jednocześnie,wychodzącniecopozaramydyrektywy2012/28/UE,należałoby
rozważyćzasadnośćpowierzenialicencjonowaniautworówosieroconychodpowiednim
organizacjomzbiorowegozarządzania.Takapropozycjapojawiłasięnagruncielitera-
turywodniesieniudoutworówczęściowoosieroconych.WocenieM.Poźniak-Nie-
dzielskiejiA.Niewęgłowskiegowsytuacji,gdyprawadoutworulubfonogramunależą
dowięcejniżjednegopodmiotu,aniewszystkiepodmiotysąznanelub,nawetjeżeli
sąznane,niezostałyodnalezione,należałobydopuścićsprawowaniezastępstwaodpo-
wiedniejorganizacjizbiorowegozarządzania31.Nieulegawątpliwościsłusznośćprzed-
miotowegostanowiska.Otwartepozostajenatomiastpytanieorzeczywistąmożliwość
dopuszczeniaprzyjęciarozwiązańprawnychprzewidującychpośrednictwoorganiza-
cjizbiorowegozarządzaniawobecnymstanieprawnymnapoziomieUniiEuropej-
skiej.Zcałąpewnościąnależałobyrozważyćwykorzystanieorganizacjizbiorowego
zarządzaniaprzyprojektowaniuewentualnychprzepisówdopuszczającychmożliwość
korzystaniazdziełosieroconychwzakresiewykraczającympozaprzepisydyrektywy
2012/28/UE.Należyjednocześniemiećnauwadze,żeróżnorodnośćprzyjmowanych
obecniewporządkachwewnętrznychpaństwczłonkowskichprzepisówcodolicen-
cjonowaniautworówosieroconychniesprzyjasystemowemurozwiązaniuproblemu
oskaliglobalnej,anieregionalnej.Wydajesięprzytym,żeproblematykautworów
osieroconychiczęściowoosieroconychjestjedyniejednymzszereguwyzwań,jakie
stojązarównoprzedorganamistanowieniaprawanaróżnychszczeblachkrajowych
iponadnarodowych,jakiśrodowiskiemtwórcówiorganizacjizbiorowegozarządzania.
JoannaBanasiuk–doktornaukprawnych,adiunktwKatedrzePrawaPublicznego
GospodarczegonaWydzialePrawaUniwersytetuwBiałymstoku
31M.Poźniak-Niedzielska,A.Niewęgłowski,Utwory,s.9.
31
