Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Prawowprowadzaniadoobrotuegzemplarzybudowlanychwprawieautorskim
4.WNIOSKI
Właściwościegzemplarzybudowlanychispecyfikaobrotunimipowodują,że
egzemplarzeteniemogąbyćtraktowanetakjakegzemplarzeinnegorodzajuwświetle
przepisówowyczerpaniu.Budowlesąnośnikami,którezazwyczajmajądużąwartość
majątkową,znaczniewyższąniżwartośćkolidującychprawautorskich29.Niejesttoich
jedynacechaszczególna.Samobrótegzemplarzamijestspecyficzny,maonbowiem
charakterwyłącznieprawny,aniefaktyczny,wtymsensie,żeegzemplarzzuwagina
trwałepołączeniezgruntemniezmieniaswojejlokalizacji30,zmieniasiętylkojego
właściciel.Przemawiajązatymtakżezwyczajeobrotu,wświetlektórychzgodana
sprzedażbudowliniefunkcjonujejakosamodzielnawartość.Niemaprzecieżroz-
powszechnionejpraktykizawieraniaumówpozwalającychnabudowaniezpłatnym
dodatkowozezwoleniemnasprzedażnośnika.Wkonsekwencjiprzepisyowyczerpa-
niuprawazastosowanedoegzemplarzabudowlanegoniespełniająfunkcji,którąpełnią
względemegzemplarzyinnegorodzaju(np.książek).Wodniesieniudoksiążeklubpłyt
prawowprowadzaniadoobrotulegalniewytworzonychegzemplarzyutworupozwala
twórcykontrolowaćichrozpowszechnianie(itymsamymrozpowszechnianieutworu).
Wprzypadkubudowlidorozpowszechnieniautworudochodzicodozasadyrazem
zezwielokrotnieniem.Zakazsprzedażybudowli,mającysweźródłowprawieautor-
skim,nieodniósłbytutajskutkuwpostaciograniczeniarozpowszechnianiautworu.
Prawowprowadzaniadoobrotubyłobywówczaswykorzystanepozajegofunkcją
istawałosięprawemdozezwalanianaprzeniesieniewłasnościrzeczy,bezwpływu
narozpowszechnianie.Trzebatakżepodkreślić,żeograniczałobytoswobodęobrotu
nieruchomościami,gdyżtwórca,sprzeciwiającsięprzeniesieniuwłasnościegzemplarza,
sprzeciwiałbysięwistocieprzeniesieniuwłasnościnieruchomości.
Taargumentacjaprowadzidowniosku,żemożliwośćprzeniesieniawłasności
budowlizrealizowanejnapodstawieumowyztwórcąniepowinnabyćuzależniana
odjegoakceptacji.Dlategoteżanalizowanyproblemniepowinienbyćrozwiązywany
poprzezrekonstrukcjęzgody(luboświadczeńwolistroncodoobjęciaumowąpóleks-
ploatacjiinnychniżwyraźniewymienione).Zgodatwórcyniejestwymagana,jeżeli
przyjmiemy,żepoprzezsamowytworzenieegzemplarzadochodzidowyczerpania
prawaalbożeprzeniesieniewłasnościnieruchomości,naktórejznajdujesiębudowla,
niestanowiobrotuegzemplarzemutworu.Praktycznekonsekwencjezastosowaniatych
konstrukcjisąpodobne.Wobuprzypadkachobrótnieruchomością,naktórejznaj-
dujesiębudowla,nienaruszaprawawprowadzaniadoobrotu31.Jednakżepierwsze
29Trudnooszacowaćwartośćmajątkowązgodynaprzeniesieniewłasnościegzemplarzabudow-
lanego,gdyżcodozasadyniewystępujeonajakosamodzielnawartośćwobrocie.
30Wyczerpanieprawawiążesięzokreśleniemterytorium,naktórymmożenastępowaćdal-
szyobrótegzemplarzem.Kwestiazasięguterytorialnegowyczerpanianiemażadnegoznaczenia
wodniesieniudobudowli,którapozostajeniezmienniewtymsamymmiejscu.Ilustrujetopewną
nieadekwatnośćprawawprowadzaniadoobrotuwzględemegzemplarzybudowlanych.
31Różniceuwidaczniająsię,gdyzamiastbudowynapodstawieumowyztwórcąrozważymy
budowęznaruszeniemprawautorskich.Wprzypadkunielegalnegozwielokrotnieniabrakzgody
nawytworzenieegzemplarzauniemożliwiprzyjęcie,żeprzezwybudowaniedoszłodowyczerpania
prawa.Dlategokażdykolejnywłaściciel,przenoszącwłasnośćobiektu,będzienaruszałautorskie
69
