Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ii-3.
LekiWPŁYWAJĄCeNAPRZekAŹNiCTWO
ADReNeRGiCZNe
Aminykatecholowe
Wytwarzanewustrojuaminykatecholowe
(katecholaminy)to:
adrenalina
(epinefryna),
noradrenalina
(norepinefryna)i
dopamina
.
Biosyntezaaminkatecholowychzachodzi
wneuronachadrenergicznychorazwkomór-
kachchromochłonnychrdzenianadnerczy.
Wmitochondriachtychkomórekaminokwas
tyrozynapodwpływemenzymuhydroksyla-
zytyrozynyprzechodziwdihydroksyfenylo-
alaninę(DOPA).WcytoplazmieDOPApod
wpływemdekarboksylazyDOPAprzekształca
sięw
dopaminę
.Przyudzialeβ-hydroksylazy
dopaminytworzonajest
noradrenalina
.Tu
kończysięsyntezawneuronachadrenergicz-
nych.Wkomórkachchromochłonnychrdze-
nianadnerczyzaśmożezachodzićjeszcze
jednareakcja,katalizowanaprzezN-metylo-
transferazęfenyloetanoloaminy,prowadząca
dopowstania
adrenaliny
.
Lekiblokującewychwytamin
katecholowych
Wyróżniamytzw.wychwytI(Dneuronalny”)
–przezzakończeniapresynaptyczneneuro-
nów–orazwychwytII(Dtkankowy”)–przez
mięśniegładkie,mięsieńsercowyiśródbło-
nek.WwychwycieInoradrenalinajestsilniej
pobierananiżadrenalina,wwychwycieIIzaś
jestodwrotnie.
InhibitoremwychwytuIjest
kokaina
oraz
trójpierścieniowelekiprzeciwdepresyjne,na-
tomiastinhibitoremwychwytuIIsąglikokor-
tykosteroidy.Wtensposóblekitepośrednio
pobudzająukładadrenergiczny.
Metabolicznadegradacjaamin
katecholowych
Endogenneiegzogennekatecholaminysą
metabolizowaneprzezdwaenzymy:mono-
aminooksydazę(MAO)ikatecholo-O-mety-
lotransferazę(COMT).
MAOjesttoenzymwystępującywwielu
tkankachustroju,zlokalizowanywmitochon-
drium.Zaburzeniadziałaniategoenzymu
prowadządowystąpieniachoróbafektyw-
nychorazzaburzeńciśnieniatętniczego.
ObecniewyróżniasiędwaizoenzymyMAO:
.MAO-A,któryjestzlokalizowanywtkance
nerwowej,gdzieodpowiadazadegradację
serotoniny,noradrenalinyorazdopaminy;
.MAO-B,któryjestzlokalizowanywtkan-
kachnienerwowych.Największepowi-
nowactwowykazujedodopaminy,nieco
mniejszedoserotoninyinoradrenaliny.
COMTjesttoenzymzlokalizowanywcy-
tozolu,uczestniczącywdegradacjikatecho-
lamin,takichjak:dopamina,adrenalinalub
noradrenalina.Ponieważniepoprawnaregu-
lacjastężeniaaminkatecholowychmożepro-
wadzićdowystąpieniastanówchorobowych,
COMTjestDcelem”wniektórychterapiach,
np.wchorobieParkinsona.
Końcowymmetabolitemkatecholaminjest
kwaswanilinomigdałowy(VMA),którego
stężeniewmoczujestznaczniepodwyższone
wguziechromochłonnymrdzenianadnerczy
(phaeochromocytoma).
29
