Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
II-2.LEKIWPŁYWAJĄCENAPRZEKAŹNICTWOCHOLINERGICZNE
powodowaływzrostciśnieniakrwinaskutekzawartejwnich
adrenaliny.
W1900rokuReidHuntwykazał,żepojejusunięciunastę-
powałspadekciśnieniakrwizamiastjegowzrostu.Mimoże
zbadańHuntawynikało,żeto
acetylocholina
jestodpo-
wiedzialnazatenspadek,tojednakznaczeniefizjologicznetej
substancjibyłowtymokresiezupełnienieznaneipozostałaona
tylkociekawostkąfarmakologicznądoczasu,gdyodkrytojej
kluczowąrolę–jakoprzekaźnika.
Zaodkrycieneuroprzekaźników,mechanizmuichskładowania,
uwalnianiaiinaktywacji(koncepcjatransmisjisynaptycznej)
SirBernardKatz,UlfvonEulerorazJuliusAxelrodotrzymali
w1970rokuNagrodęNobla.
Wbadaniachnadaktywnościąfarmakologiczną
acetylocholi-
ny
wroku1914HenryDalewyróżniłdwarodzajedziałania,
którenazwałmuskarynowyminikotynowym.
Muskarynowedziałanie
acetylocholiny
możnaodtworzyć
przezpodanie
muskaryny
(aktywnegoskładnikatrujące-
gogrzybaAmanitamuscaria)izablokowaćzapomocąmałych
dawek
atropiny
.Efektymuskarynoweodpowiadająobjawom
pobudzeniaprzywspółczulnego.
Pozablokowaniuobjawówmuskarynowychzapomocą
atro-
piny
większedawki
acetylocholiny
powodująwystąpienie
innychobjawów,niemalidentycznychztymi,jakiewywołuje
nikotyna
.Zaliczasiędonich:pobudzeniezwojówautono-
micznych,pobudzeniemięśnipoprzecznieprążkowanychoraz
wydzielanieadrenalinyzrdzenianadnerczy.
Muskarynowereceptorycholinergiczne
Wszystkiereceptorymuskarynowesąreceptoramimeta-
botropowymi(związanymizbiałkiemG).
.ReceptorM
.zwanyfineuronalnym”;
1
:
.występujewneuronachośrodkowegoukładuner-
wowegoorazzwojach(jelitowych,autonomicz-
nych);
.transdukcjasygnałunastępujeprzezbiałkoGq,
anastępniewzroststężeniatrifosforanuinozytolu
(IP
3
)idiacyloglicerolu(DAG);
.aktywacjareceptorawywołuje:pobudzenieośrod-
kowegoukładunerwowego,zwiększeniewydziela-
niasokużołądkowego,nasilenieperystaltykiprze-
wodupokarmowego;
.selektywnymantagonistąjest
pirenzepina
.
.ReceptorM
.zwanyfisercowym”;
2
:
.występujewsercu(przedsionki,tkankaprzewo-
dząca)orazzakończeniachpresynaptycznychneu-
ronów;
.transdukcjasygnałunastępujeprzezbiałkoGi,
anastępniespadekwewnątrzkomórkowejproduk-
cjicyklicznegoadenozynomonofosforanu(cyklicz-
nyAMP
,cAMP);
.aktywacjareceptorawywołujespadekczęstości
skurczówsercaorazhamowaniepresynaptyczne,
acozatymidziespadekczynnościneuronów.
.ReceptorM
.zwanyfigruczołowym”;
3
:
.występujewgruczołachegzokrynowych,mięś-
niówcegładkiejoraznaśródbłonkunaczynio-
wym;
.transdukcjasygnałunastępujeprzezbiałkoGq,
anastępniewzroststężeniaIP
3
;
.aktywacjareceptorawywołujewzrostwydzielania
gruczołów,skurczmięśnigładkichorazrozkurcz
naczyńkrwionośnych(przezdziałanietlenkuazotu
syntetyzowanegowśródbłonku).
Lekipobudzającemuskarynowyreceptorcholinergicz-
nynazywamylekamicholinomimetycznymi,ahamują-
cego–cholinolitycznymi.
Lekicholinomimetyczne
Agoniścimuskarynowi
Sątolekicholinomimetycznedziałającebezpośrednio
nareceptorymuskarynowewbłoniepostsynaptycznej
obwodowejsynapsyparasympatycznej.
.Efektysercowo-naczyniowetychlekówpolegająnazwol-
nieniuakcjiserca(bradykardia)oraznazmniejszeniu
objętościwyrzutowejserca.Zachodzitakżeuogól-
nionerozszerzenienaczyń(zależneodśródbłonka
naczyńiwywoływaneprzeztlenekazotu),atedwa
wspólneefektywywołująspadekciśnieniatętniczego
krwi.
.Mięśniegładkie,odmiennieodnaczyniowychmięśni
gładkich,kurcząsięwodpowiedzinaagonistówmu-
skarynowych.Aktywnośćperystaltycznaprzewodu
pokarmowegozwiększasię,comożepowodowaćból
ocharakterzekolki.Ponadtokurcząsięmięśniegład-
kiepęcherzaioskrzeli.
23
