Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
1.BadaniaDanutyGierulankinadprocesem…
ponieważtylkotensposóbpostępowaniapozwoliwyłonićiokreślićzaawanso-
wanąjużbardziejproblematykębadawczą.
Trzebaprzebiegkształtowaniapojęćchwytaćnagorącymuczynku—pisa-
ła—podpatrywaćtam,gdziedokonujesięonpoto,abyosiągnąćswójwłasny
cel,nażywo,aniespreparowanydlacelówbadaniaiprzeztomożezmartwiały
iwynaturzony.
(Gierulanka,1958:9)
Wtymżarliwieujętympostulaciemetodologicznymzawierałosiękilkaważ-
nychmyśliizaleceń(Gierulanka,1958:9):popierwsze—wbadaniachnależy
skupićsięnaprocesie(nchwytaćnagorącymuczynku”),anienajegowytwo-
rze;podrugie—trzebaopieraćsięnametodzieobserwacji(npodpatrywać”);
potrzecie—obserwacjapowinnabyćprowadzonawwarunkachnaturalnych
(npodpatrywaćtam,gdziedokonujesięonpoto,byosiągnąćswójwłasnycel”);
poczwarte—celbadanianiemożebyćsztucznyioderwanyodnaturalnych
sytuacjiżyciowych(celniemożebyćnspreparowanydlacelówbadaniaiprzezto
możezmartwiałyiwynaturzony”).
Minimalizującwstępnezałożeniateoretyczne,badaczkaprzystąpiładopo-
bieżnego—jaktoujęła—przeanalizowaniasytuacji,wktórychzwykleza-
chodziprzyswajaniepojęćgeometrycznych(PG)4.Analizatabyławażna,gdyż
umożliwiałanwytknięciedrogipostępowaniabadawczego”(Gierulanka,1958:
18),wefekcie—zaprojektowaniemetodizorganizowanieodpowiedniejsytua-
cjibadawczejpozwalającejuzyskaćdaneempiryczne,apotemprzeanalizowaćje
ipoddaćinterpretacji.Dokładnietakotympisała:
Takwięcnaprzykładpowiem,żeprzyswoiłamsobiepojęciekwadratu,
jeślizaszłocoś,cowzarysiemożnamniejwięcejtakopisać:Początkowonie
wiedziałamzupełnie,cotoznaczysłowonkwadrat”.Dziękipewnymzabie-
gomzestronykogośobjaśniającegomisenstejnazwy,tzn.wskazującegow
jakiśsposóbbezpośrednilubpośredninaoznaczonymiprzedmiot,doszłam
dotakiegostanu,iżpotrafięrobićto,czegoprzedtemrobićnieumiałam,
mianowicieodróżniaćkwadratyodniekwadratów,opisywaćje,podawaćich
własności,konstruowaćjeiwogólerozwiązywaćtakiezadaniadotyczące
kwadratów,doktórychrozwiązanianiewystarczamechanicznepowtarzanie
tego,comipodanojakowyjaśnienie,leczniezbędnejestodwołaniesiędo
jakiegośprzedmiotu,którystałmisiędostępny;przytymchodzioprzedmiot
różnyodsłówiczynnościtego,ktomnieonimpouczał,aletaki,doktóregote
słowaiczynnościsięodnosiły.Wprzeżyciachmoichzaśmogęwkońcowym
stadiumtegoprocesudokładniewyróżnićsubiektywnemomentypewności,
wyraźnegoskierowaniasiękuczemuś,ufnościintelektualnej,momenty,któ-
reostatecznieprzeciwstawiająsięzdecydowaniepewnemupoczuciupustki,
4Odtądpojęcie/pojęciageometrycznebędąoznaczaneskrótemPG.
