Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.Kowalski;D.Falcman,Fenomenologie:socjologiaversuspedagogika,Kraków2011
ISBN:978-83-7587-980-3,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2011
18––Wstęp––
czyłybyoneożywymoddźwiękuteorii,pozwoliłybyjejwyjśćzciasnejprzestrzeni
debatyzwąskimgronemzainteresowanychteoriąnaukowców.
Charakterpracyjestwszakraczejsocjologicznyipedagogiczny.Chcemypo-
kazaćfenomenologiejakonadającesiędowartościowegoużyciaorientacjewso-
cjologiiipedagogice.Niechodzinamoprzeeksploatowaniemotywówfilozoficz-
nych,choćtezprzyczynpodanychjużwyżejokreślająpracębardzomocno.Stan
tegowyeksploatowanianiejestwszak,jeślispojrzećnapraceZ.Krasnodębskiego,
pierwszymtakimwyczynemwsocjologii.Punktkulminacyjnyjestjasny–chodzi
opedagogikęisocjologię.Niechcemyrozdzielaćporządkównarracjiiprzeznaczać
obunaukomjakichśszczególnychmiejscwtekście.Sądzimyraczej,iżcałytekst–
nieparcelowany,zewzględunanie–jestprzestrzeniąjednostajnejargumentacji
narzeczwspólnejtezy:empirycznespożytkowaniafenomenologiiotwierająprzed
pedagogikąisocjologiąinteresującemożliwościujęćteoretycznychibadawczych.
Tatezajestszczególnieważnawodniesieniudopedagogiki,wsocjologiibowiem
jestjużraczejznanaistosowana.Wpedagogiceżyciefenomenologiijestnieuroz-
maicone.Bywautożsamianazmyśleniemapriorycznym–wsensieujemnymtego
słowa,czylijakomyślenieapodyktyczne,spekulatywne,nieprzydatnedlaempirii.
Gdytymczasem–pokazujeD.Falcmanwpierwszejczęściksiążki–takbyćnie
musi.Fenomenologiemogąstaćzaciekawymikonstrukcjamiempirycznymi,uję-
ciamikonceptualizacyjnymibadań,iniektóreztychujęćmożecharakteryzować
dużaoryginalność.Nietwierdzimyprzytym,iżfenomenologiewalorpomysło-
wościdzierżawiąnawyłączność–nabaziekażdejchybaorientacjiteoretycznej
dasięutworzyćprzyciągająceokoteorieempiryczneimodelepojęciowe,tonie
kłopot.Jednakwprzypadkufenomenologii,zwłaszczawpedagogice,tatezama
dużeznaczenie–K.Ablewiczpokazujetakieujęciefenomenologii,któreprzy-
bliżaużywającąjąpedagogikędoantropologiifilozoficznej.Tomyśleniemaza-
lety.Pisaliśmyjużonichwewstępiedopierwszejksiążki.Wskazaliśmywtedyna
dużąsamoświadomośćpedagogateoretyka,któryuprzytamniasobiekoncepcję
człowieka,jakastoizarozstrzygnięciamipedagogicznymi.Wszystkieonena-
budowująsięnaokreślonejkoncepcjiosoby.Tamożebyćalboprzyjętawpełni
świadomie,albonieuświadamiana.Możeteżimplikowaćrozmaitestanowiska
ideologiczneiwpływaćnatreśćrozstrzygnięć.Tymmocniejtrzebauwypuklać
znaczeniepedagogicznejantropologiidlapedagogiki.Jednaksensfenomenologii
dlapedagogikiniewyczerpujesięwyłączniewantropologii.Tapróczzaletmateż
słabości–pokrywająsięonezewskazywanymjużujemnymznaczeniemmyślenia
apriorycznego.Zauważyliśmy,żetomyślenienieprzekonujepedagogówzorien-
towanychempirycznie,żeconajwyżejprzyjmująonistwierdzeniateoretyków,
niewielejednakjestznichpóźniejwichpracy.Wystąpieniateoretykówtodobry
momentnarelakswczasiekonferencji:degustacjękawyalbotowarzyskąrozmo-
wę.Stwierdzenietoniejestszyderstwemczywyrzutem,uważamy,żesporowtej
sytuacjiwinyteoretyków–pokazywaniekoncepcji,którenieprzekładająsięna
językempirii,jestwzględemniejnieużyteczne,niepomagaempirykom–nierobi
