Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kierunekwłoski:sztukapodróży
15
Kierunekwłoski:sztukapodróży
DoWłochporazpierwszyudałsięwiosną1901rokujakoczłowiekdwudzie-
stotrzyletni.Byłwwiekubliskimtemu,wjakimjegodziadekGundertpłynął
doIndii.Kierowałynimjednakzgruntuinnepobudki-uichpodłożależało
pragnieniepoznaniaźródeł,zktórychczerpalipodziwianiprzezniegoartyści.
Marzyłotejpodróżyoddawna,czytającPodróżwłoskąGoethegoiCiceroneJako-
baBurkhardta.Jakpotemwspominał:DWytęsknioneodtakdawna,upragnione
wkroczenienaziemięwłoskąwywołałoumnietakintensywne,takwzniosłe
uczucieszczęścia,jakiegochybadotejporyniezaznałemiktóremożenigdy
więcejnieprzypadniemiwudziale”(cyt.za:Decker2014,s.182).Latamibę-
dziepamiętałwyrzeczeniapodejmowanepoto,bymimoskromnychśrodków
finansowychkorzystaćzartystycznejatmosferyWłoch:D[Z]apisywałemcałe
notatnikinatematściennychfreskówwstarychkościołach,azaoszczędzone
najedzeniupieniądzewydawałemnafotografiedawnychrzeźb”(Hesse2005a,
s.46).Krajartystównadawałsiędotego,bypatrzećnaniegotak,jaksiępatrzy
nadzieładawnychmistrzów,apodróżstawałasięrodzajemsztukiuprawianej
świadomieiztroskąonajwyższąjakośćdoznaniaestetycznego-takjakbyono
byłowzorcemdoświadczeniapodróżniczegowogóle.Podróżnyprzyjmuje,że
kontemplacjadziełsztukidajewięcejiprowadzidalejniżkontemplacjanatury.
Retorycznąwartośćmastawianeprzezniegopytanieoto,dlaczegoDwidokMan-
tegnidajemiwięcejniżwidokpięknejjaszczurki,dlaczegogodzinawkaplicy
malowanejprzezGiottaczySignorellegoznaczydlamniewostatecznymroz-
rachunkuwięcejniżgodzinaprzeleżanananadmorskiejplaży?”(tamże,s.48).
Odpowiedźprzedstawionajestjakooczywista:
[W]gruncierzeczywszędzieprzecieższukamyiłakniemytego,coludzkie.[ł]
Dlategoteżrazporazwracamwdzięcznieizochotądosztukidlategośmiała
budowla,piękniepomalowanaściana,dobramuzyka,cennyrysunekzapewniają
miwkońcujednakwięcejrozkoszyilepszezaspokojeniemrocznychposzukiwań
niżobserwacjanieokiełznanejnatury(tamże,s.48-49).
Sztukapodróżymaaspektaksjologiczny-odpowiedniopraktykowanapro-
wadzikuutwierdzeniunajbardziejchwalebnychwartościjednostkiizbiorowo-
ści4.Wiążesięzniąstrategiaodbiorurzeczywistości,zasprawąktórejzjawiska
4Zob.np.:[P]podróżujemy,patrzymyiprzeżywamyobczyznęwnajgłębszejistociejako
poszukiwaczeideałuczłowieczeństwa.UtwierdzanaswtymiwzmacniajakaśrzeźbaMi-
chałaAnioła,muzykaMozarta,toskańskakatedralubgreckaświątynia,aowowzmocnienie
iusprawiedliwienienaszychdążeńkusensowi,głębokiejjednościinieśmiertelnościludz-
kiejkulturyjesttym,czymszczególnieżarliwiedelektujemysięwpodróżach,chociażwcale
otymniemyślimy(tamże,s.49).
