Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
1.MAGICZNEMOSTYHERMANNAHESSEGO
opokonywaniuprzestrzeninanoweobszarysensów.Uniesienieprzychodzące
wczasieruchubliskiejesttemuodczuwanemuwerotycznychpieszczotachitak
jakonomapotencjałtransgresyjny5.
Pokonywanieprzestrzeni,zmaganiesięznią,przekraczaniehoryzontudo-
stępnościtoistotnyaspektpodróżniczychpasjiHessego.Fascynowałogona
przykładlataniesamolotem.Kiedywroku1913znajomylotnikOskarBider
umożliwiłmuwzniesieniesięnadBernonapokładziejednopłatowca,Hessemiał
jużzasobąrejssterowcem.Reminiscencjetamtejprzygodyznajdująsięweseju
Spacerwprzestworzach.WzniesieniesięsamolotemnadBernodostarczyłojednak
znaczniesilniejszychwrażeń:DMójpierwszylotodbyłemzOskaremBiderem.
Siedziałemprzywiązanydofotelika,nogizwisałymiwpowietrzu.Międzykolana-
miwidziałemBerneńskąkatedrę”-wspominałwliściedoErnstaMorgenthalera
wielelatpóźniej(Hesse2000,s.139).Bezpośredniopotymwydarzeniuopisał
doznanie,wktórymodczuciepęduizachwytoglądanymzgórywidokiembyły
integralniepowiązane:
Lecieliśmyuważnieiostrożnieniczymautomobilpędzącypozboczugóryzezga-
szonymsilnikiem[ł]Dachy,aleje,kominypędziłynamnaprzeciw,maleńkitraw-
nik,naktórywycelowaliśmy,robiłsięcorazwiększy[ł]okazałosię,żetychkilka
winogroniciemnychskupisktotłumludzi.MójBoże,przecieżspadamyprostona
nich[ł]tłumrozstąpiłsię,tworzącwąskąuliczkę,opadaliśmynaziemię(tamże).
Wskazałamtychkilkaepizodów,byunaocznić,żearanżowaniepodróżniczych
zdarzeńtak,bydobrzewpisywałysięwobszarsztukipodróży,toprzejawsto-
sowaniaokreślonegomodusuurefleksyjnianiadoświadczeniawprocesieprze-
twarzanialiterackiego.Wprocesietymwieleaspektówdoświadczeniauległo
wyciszeniu,coniemusioznaczać,żetraktowanebyłyjakomniejważne.Żądza
podróżymarównieżnurtcielesno-zmysłowy,którymożezostaćnarracyjnieure-
5StosunekHessegodozmysłowo-erotycznejcielesnościbyłspecyficzny,wdużymstop-
niukształtowanyjeszczeprzezczynioneprzezrodzicówiwychowawcówpróbyzamknięcia
gowmoralnejklatcepietyzmu.JegobiografGunnarDeckerspecyfikętęopisujesłowami:DTo
swoistykompleksdziewictwa,nerwicaczystości,którejniezdołaunieważnićcałajegoglo-
ryfikacjanaturyiwysilonepragnienienaturalnejcielesności.Niepomaganawetpozowanie
dozdjęćwrolizdeklasowanegozwolennikawspinaczkinago”(Decker2014,s.208-209).
FotografieHessegowędrującegonagopogórach(pochodzącezczasu,gdyprzebywałwko-
munieartystycznejMonteVerità)ilata,któreprzeżyłwostatnimzeswychtrzechmałżeństw,
tymnajbardziejudanym,zżonąNinon-latadobrowolnejizolacjispędzaneprzezmałżon-
kówwosobnychczęściachdomuiichkomunikacjazapośrednictwemlistów-sygnujądwa
biegunystosunkudocielesno-zmysłowegozanurzeniawświecie,zktórychtenpierwszy
jestbiegunemtransgresyjnychpragnieńitęsknot,atendrugicielesnego(ograniczanego)
doświadczeniaiartystycznejsublimacji.
