Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
43
Ojcowieimistrzowie
Sekretarzepartiiwpełnizasługiwalinaszacunekiswojąpozycjęspołeczną.
Ichpostawa,zachowaniaidecyzjepotwierdzały,żeposiadająoniwiększeniżinni
kompetencjelubcharyzmę.Ichwypowiedzibyłypowszechnieakceptowane.Jeśli
ktośtegonierobił,dowodziłtymsamymnieufnościwobecwładzy,określałsięwięc
jakowróg.flWypowiadalisięoniwimieniuwiększości,ichsłowabyłynagradzane
brawami,comiałopotwierdzaćpowszechnązgodęipoparcie”65.
Słowaflpartia”,flsekretarz”,flkomitet”należałydosłówmagicznych,posiadają-
cychcoprawdatakżeznaczeniesemantyczne,przedewszystkimjednaktworzących
rzeczywistość.Cechowałysięsilnymiwłasnościamiwartościującymi,miałyoddziały-
waćemocjonalnie,sprawić,żeludziepodporządkowująsięichmocy.Człowiekapartii
pozytywniewyróżniałoto,żebyłczłowiekiempartii.Wartośćsekretarzawynikała
zfaktupełnionejprzezniegofunkcji,nieodwrotnie.Sekretarzreprezentujepartięijuż
przeztoprzypisaniejestkimśwyjątkowym.Dotyczytonietylkoczłowieka,aleteż
charakteryzującegogosłowa.Trzebapamiętać,żeflsiłasłówwmagiiufundowana
jestnaprzekonaniu,żewypowiedzianesłowomacharaktersakralny,wmistyczny
sposóbwiążesięzodpowiednikiempozajęzykowym”66.Wypowiedzeniesłowa-za-
klęciaipartia,gwarantowałopomyślnośćizałatwieniesprawy.Dlategoteżpartyjni
działaczeniemoglizawieść.
4.
Stosunkowoczęstowprasiepojawiałysiękrytyczneuwagizwiązanezniedosta-
tecznymukazaniembądź-używającówczesnegojęzyka-naświetleniemkierowni-
czejrolipartii67.Brakipodtymwzględemdostrzeganonawetwtychfilmach,które
spotykałysięzbardzodobrymprzyjęciem,jaknaprzykładwPierwszychdniach.
AndrzejSmugadoceniając,żepartiastałasięjednymznajważniejszychbohaterów
filmu,zwracałzarazemuwagę,że
prawiezupełniepominiętojejwielkąrolęwychowawcząwżyciucodziennym.Plewaspotykasiękilka-
krotniezNieglickimiWójcickim,dostajeodnichradyiwskazówki,alewfabryce,wkuźni,nacodzień
jestpozostawionysamemusobie.Cowięcej,niewiemynawet,czyktośspośródolbrzymiejzałogina-
leżydopartii.Wśródbogatejgaleriirobotnikównieuświadomionych,wahającychsięlubwręczwrogo
nastawionychdonowegoustrojunapróżnoszukamyrównieprzekonywającychsylwetekszeregowych
towarzyszypartyjnych.AprzecieżPartiawswejdziałalnościopierasięnietylkonajejkierownikach,
65
MariuszMazur,Obrazwładzywpolskimfilmiesocrealistycznym…,s.303.
66
MichałBuchowski,WojciechJ.Burszta,Ozałożeniachinterpretacjiantropologicznej,Warszawa1992,s.43.
67
Por.MariuszMazur,Obrazwładzywpolskimfilmiesocrealistycznym…,s.296.
