Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
.
Wprowadzenie.Filozofiahermeneutyczna
nawiązującadodokonańipojęćhermeneutyki.Odchodzącodwszelkiegofunda-
mentalizmu,filozofiataniepopadajednakwperspektywizm13wnietzscheańskim
rozumieniutegosłowa.Zerwaniezdotychczasowąfilozofią14,polegającenausy-
tuowaniudoświadczeniahermeneutycznegoprzedteoretycznym15inaujmowa-
niumyśleniafilozoficznegojakokontynuacjimyśleniagopoprzedzającego16,nie
doprowadzazatemdozanegowaniawszelkichpostacifilozofowania.Wyzbyciesię
dawnejgłębiprzezfilozofięhermeneutyczną17aniniestajesięrezygnacjązupra-
wianiafilozofii,aninieprowadziteżdowysuwaniajakichkolwiekroszczeńabso-
lutystycznych18.
Twórcyfilozofiihermeneutycznej–GadameriRicoeur–niezaprezentowalico
prawdaswejfilozofiiwsposóbpowszechniezrozumiałyiniewyłożylijejwspo-
sóbsystematyczny,alenieulegawątpliwości,żedawnahermeneutykauzyskuje
unichpodstawoweznaczeniedlafilozofii,aponadtoobajnawiązujądodorobku
filozofów,uktórychhermeneutykaodgrywałajużznaczącąrolę,czylidoDiltheya
iHeideggera.Peryferyjnadziedzina,jakąbyłahermeneutyka,nazywanaczasem
hermeneutykątechnicznąlubfilologiczną(wzwiązkuzjejodniesieniemdotek-
stów),dziękiuzyskaniunowegoznaczeniaprowadzidofilologizacjifilozofiiwtym
znaczeniu,żeinterpretowanymtekstemstajesięludzkieżycieicałyludzkiświat,
obejmującywszystko,cojestnamdane
19
.Toprzeniesieniemetodstosowanych
dotądwobectekstównacałąrzeczywistośćniejestczymśoczywistymidlatego
reprezentancitejfilozofiinieoczekują,byichsposóbpostępowaniamógłbyćprzy-
jętyprzezwszystkichfilozofów.Toraczejrezultatyuprawianiafilozofiinawiązują-
cejdohermeneutykimająuzmysłowićpłodnośćobranejprzeznichperspektywy
izachęcaćdopójściatymtropem.
Rozszerzeniezakresudawnejhermeneutykipozwalanarealizacjęwspomnianych
postulatówokreślającychwspółczesnysposóbrozumieniafilozofii.Filozofowanie
hermeneutyczne,jakpiszejedenzbadaczyzajmującychsięokreśleniemswoisto-
ścitejfilozofii,„wyraźnierozważa«historyczność»swegokażdorazowegoprzed-
miotuiswegopunktuwidzenia,jakrównieżwłasnegojęzyka,ponieważdopiero
13Por.M.Szulakiewicz,Filozofiajakohermeneutyka,Toruń2004,s.19.
14Por.G.Figal,PhilosophischeHermeneutik-hermeneutischePhilosophie.EinProblemaufriß,[w:]G.Figal,
J.Grondin,D.J.Schmidt,HermeneutischeWege.Hans-GeorgGadamerzumHundertsten,Tübingen
2000,s.338.
15Por.M.Januszkiewicz,Hermeneutykainihilizm.Wokół„myślisłabej”GianniegoVattimo,[w:]Hermeneu-
tykailiteratura-kunowejkoiné,red.K.Kuczyńska-Koschany,M.Januszkiewicz,Poznań2006,s.148.
16Por.P.Ricoeur,Egzystencjaihermeneutyka:rozprawyometodzie,tłum.E.Bieńkowskaiin.,Warszawa
1975,s.86.
17Por.R.Wiehl,Fenomenologia.Dialektyka.Hermeneutyka,tłum.B.Andrzejewski,Poznań1996,s.91.
18Por.H.-G.Gadamer,GesammelteWerke,t.2,Tübingen1987,s.505.
19Por.H.Albert,KritikderreinenHermeneutik.DerAntirealismusunddasProblemdesVerstehens,Tübin-
gen1994,s.62.
