Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
.
Wprowadzenie.Filozofiahermeneutyczna
Dlategofilozofianiejestwstaniepowiązaćludzizesobąniezależnieodkul-
turowegozaplecza.Filozofiahermeneutycznawyzbywasięzatemdawnychzłu-
dzeńłączonychzuprawianiemfilozofii.Wspólnotarozumunieumożliwiabowiem
wkażdymprzypadkudochodzeniadowspólnychustaleń,skorosamafilozofiajest
wyrazempewnegozaangażowaniawyrastającegozeszczególnychuwarunkowań
ludzkiegożycia.Filozofzajmujesięinteresującymigokwestiamipodkątemapro-
bowanychprzezniegocelówżyciowychiuniwersalizowaniejegoperspektywy
niejestuprawnione34.Tenbrakmocnegostatusujegoustaleństajesiękolejnym
powodemoskarżaniafilozofiihermeneutycznejoznoszeniefilozofii.
Filozofniejestteżwstanieprzezwyciężyćoporutego,coniezrozumiałe,ani
objaśnićcałościtego,cobytuje35,gdyżzawsze,prędzejczypóźniej,dochodzido
graniczrozumiałości,pozostawiającwieleproblemówbezrozstrzygnięć.Cowię-
cej,niemożnośćprzezwyciężenianiezrozumiałościniejestodbieranawyłącznie
negatywnie,jakowyrazniepowodzeniamyślenia,leczmateżstronępozytywną,
odnoszącąsiędonaszegobytowegostatusu.Pełnerozumieniewszystkiego
byłobyprzecieżwykroczeniempozaograniczenialudzkiejkondycji,którajest
czymśnambliskim.
Filozofhermeneutycznynieaspirujedotraktowaniaswejfilozofiijakookreś-
lonegokierunku,gdyżniejestjegozamiaremtworzeniejakiejśgotowejteorii.
Nieumożliwiategofakt,żefundamentemtejfilozofiijestcoś,coleżypozajej
obszarem36,coś,cosięjejstalewymyka,gdyż,jakopostaćmyśleniaskończonego,
niemożeliczyćnapełneugruntowanieswychwłasnychprzesłanek.Filozofiata
nigdynieosiągazatemgotowejpostaci,jakieznamyzklasycznychpostacifilozo-
fowania.Włączaniesięwtensposóbfilozoficznegomyślenianiepolegawięcna
przypisywaniusiędookreślonegostanowiska,lecznapodejmowaniuwłasnego
myśleniaodwołującegosiędopodobnychinspiracji,odpowiedniodoprzypadko-
wościdrogidoprowadzającejnasdofilozofiiiprzypadkowościaktualnejsytuacji
kultury,wramachktórejfilozofujemy.Każdyczłowiekzosobnaikażdepokolenie
muszązatemfilozofowaćnaswójwłasnysposóbinawłasnąodpowiedzialność37.
34JaktomówiGadamerwpolemicezHeideggerem:„przynależnośćdoróżnychtradycjirównie
pierwotnieiistotowocechujedziejowąskończonośćjestestwa,jakjegozaprojektowaniena
własneprzyszłemożliwości”(ibidem,s.254).
35Por.J.C.Weinsheimer,Gadamer’sHermeneutics.AReadingof“TruthandMethod”,NewHaven–Lon-
don1985,s.38.
36Por.J.Grondin,HermeneutischeWahrheit?ZumWahrheitsbegriffHans-GeorgGadamers,Königstein
1982,s.184.
37ZaznaczałtobardzosilnieGadamer,protestującprzeciwkooczekiwaniunadawaniafilozofiiher-
meneutycznejjakiejśgotowejformy.Traktowałonjąjakopostaćrozwijającegosięmyślenia,co
utrudniajejwykładanie.Możebyćonawykładanajedyniedrogąprzywołaniauprzednichpostaci
filozofowania,coznajdujerównieżwyrazwniniejszychrozważaniach.Myśltęrozwijajeden
zpolskichbadaczymyślihermeneutycznej.Piszeon,że„filozofiahermeneutycznawdziele