Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
.
Wprowadzenie.Filozofiahermeneutyczna
naprzejmowanieosiągnięćinnychsposobówmyśleniaiwłączanieichwobręb
własnegostanowiska,cocechujeszczególniefilozofięRicoeura,choćiGadamer
uczyłsięwieleodpartnerówswychdyskusji.
Będącpodwielomawzględaminowatorskąkoncepcją,filozofiahermeneutyczna
podtrzymujetradycyjnąideęautonomiifilozofii,coświadczyzkoleioumiarkowa-
niu.Trzymającsięzdalaodwszelkiegofundamentalizmu,niezbliżasięrównież
doNietzscheańskiegoperspektywizmu.Wiernajestwieluprzekonaniomdotych-
czasowychfilozofówiprzejmujeichpojęcia,cowynikazzaufaniaokazywanego
filozoficznejtradycji.Nawiązujetakżedomyśleniaukierunkowanegonacałość
naszegodoświadczeniaświataiżycia,cowykraczapozamożliwościnauki.Zupra-
wianiemfilozofiiłącząsiętudawnapowagaipoczuciewspółodpowiedzialnościza
losyświata,cojestdalekieodeksperymentowaniaiprzygody–obecnychwnie-
tzscheanizmie.Filozofiiprzypisujesiębowiempewiendostępdoprawdyróżny
odinnychdziedzinmyślenia,atakżemożliwośćwysuwaniaroszczeńuniwersali-
stycznych,związanychzujęciemtzw.fenomenuhermeneutycznego.Roląfilozo-
fiipozostajezwiększanieobszaruświadomościidoprowadzaniedoświadomości
realiównaszegobytu.
Dochodzimytudojednejznajbardziejistotnychcechfilozofiihermeneutycznej.
Otóżfilozofiatazajmujesięprzedewszystkimrzeczywistościąludzkąiwsposób
bezpośredniwystępujewimieniuludzkiegoistnienia42.Aprobujeonaczłowieka
takim,jakimsięonstałwswojejhistoriiinieżądaodnasdokonywaniajakichś
zasadniczychmodyfikacjiswegobytu,wodróżnieniuodtradycjinietzscheańskiej
iidącychjejśladempostmodernistów.
Zuprawianiemtejfilozofiimożemyłączyćnadziejepowrotudosiebie.Troszczy
sięonaonaszeistnieniewsposóbwpełnijawny,gdyżsensemaktywnościfilo-
zoficznejjesttuwywieranienanaswpływuiodpowiadanienanaszeproblemy.
Dostarczaonaowocnychprzesłanekdlapostępowaniadziedzicomokreślonejtra-
dycji,którajednakniejestwżadnymsensieograniczonanasposóbgeograficzny,
leczmożesięstaćwspólnymdziedzictwemwszystkichludzi.Troskaonaswyraża
sięzaśwpróbiedostarczaniapewnejorientacjiżyciowejdziękiodnajdywaniusensu
życia43.Przywracanamonazdolnośćrozumieniasiebieidoprowadzadokontaktu
ztym,doczegoitakprzynależymy44.
Filozofiajesttuwięcsprawąwpełniludzką,copozwalanaujmowaniejejjako
filozofiiczłowieka.Mówiprzedewszystkimoczłowiekuioludzkichsprawach.Bycie
42Wopiniiwielubadaczy,filozofiatastarasiępełnićfunkcjęemancypacyjną(por.G.B.Madison,
TheHermeneuticsofPostmodernity.FiguresandThemes,Blomington–Indianapolis1990,s.45).
43Por.A.Bronk,Rozumienie-Dzieje-Język.FilozoficznahermeneutykaH.-G.Gadamera,Lublin1988,
s.347.
44Założeniemfilozofiihermeneutycznejjestbowiemto,żetradycja„udzieladostępudoprawdy”
(J.Grondin,Hermeneutische…,s.181).