Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Specyfikafilozofiihermeneutycznej
.
27
człowiekiemtraktowanejesttujako„cośostatecznegoisamozrozumiałego”
45
.
Kontynuujenowożytneukierunkowanienasubiektywność,leczpodmiotujętyjest
wniejjakorealnaludzkaistota.Bycieczłowiekiemtraktowanejestjakocośsamo
przezsięzrozumiałego,czegoznikądnietrzebawyprowadzaćaniteżbraćwjakiś
nawias,jaktosiędziejenagruncietranscendentalnejfenomenologii.Wiązaniesię
zdziejamiikulturąorazukierunkowanienaświathistorycznywypływajązsamej
istotytegosposobumyślenia.Natymwłaśniepolegaodchodzenieodabstrakcyj-
nościdotychczasowejfilozofii.Filozofiahermeneutycznastarasięprzeciwdziałać
różnymniepokojącymtendencjomkulturynaszychczasów,aponadtopragnienas
wyzwalaćzwieludawnychzłudzeń.Dostarczaprzeciwwagidlaróżnorakichdefor-
macjipraktykiisugerujewłaściwysposóbistnienia.Zgodniezfilozofiąklasyczną
prawdamabyćlekiemnazłoiwtymsensieczynienieświadomymirealiównaszego
bytumawpływpozytywnynanaszeistnienie,coprzypominaopiniepsychoana-
lityków(psychoanalizaFreudawywarłaszczególnywpływnaukształtowaniesię
poglądówRicoeura).
Podtrzymanieznaczeniaideiprawdy,zbliżającereprezentantówfilozofiiherme-
neutycznejdoklasycznychwzorcówfilozofowania,idziewparzezinnąideątra-
dycjimetafizycznej,amianowiciezprzekonaniem,żemamypewnezobowiązanie
wobectego,kimjesteśmy.Filozofowiehermeneutyczniprzestrzegająprzeducie-
kaniemodrealiównaszegobytu,gdyżnieufająprojektomichradykalnejzmiany.
Wnawiązaniudodoświadczeńhistorycznychtwierdząoni,żeskutkitakichprób
sąopłakaneilepiejichniepodejmować.
Konkretyzacjąintencjiwystępowaniawimieniuczłowiekajestpołożenienacisku
naindywidualnywymiarludzkiegoistnienia,choćwpoglądachGadameratenden-
cjataniejestpoczątkowowpełniwidoczna,copozwalanaokreślenietejfilozofii
współczesnąpostaciąhumanizmu.Starasięonaodpowiadaćnapytania,zktórymi,
jakoindywidua,przystępujemydofilozofowania.Ukazywanywniejsensistnienia
jestsensem,jakimogąurzeczywistniaćludzkiejednostki.Toichświadomośćma
doznaćwzbogacenia.Realiagospodarczeczypolityczneznajdująsiętunadalszym
planie,przyczymteostatnieinteresowałydużobardziejRicoeuraniżGadamera.
Wodróżnieniuodegzystencjalizmu,którydlaRicoeurastanowiłpunktwyjścia
jegofilozofowania,filozofiahermeneutycznaniewyodrębniajednostkizjejkultury
iniezapominaojejusytuowaniuwhistorii.Toodwoływaniesiędowspółczesnej
sytuacjikulturymożenieconiepokoić,gdyżsugerujeono,żefilozofiahermeneu-
tycznaznajdujesięwbezpośrednimkontakciezduchemczasu46iwie,cojestna
czasie,aconie.Pragnieonawkażdymrazienawiązywaćdofaktówbezpośrednio
45A.Bronk,Rozumienie…,s.350.
46NiepokójtenzaznaczyłaA.Bielik-RobsonwCiasno,ciemno,duszno:metafizykakońcapoHeideggerze
iVattimo(Hermeneutykailiteratura…,s.126–127).