Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
82
Naukowośćwiedzyekonomicznej
Kluczowąkwestiąjestprawdziwośćtwierdzeńekonomicznych,gdyżskutkilo-
giczne,ekonomiczneispołeczneprawdylubfałszuwynikającychztychtwierdzeń
sąogromne,akonkretnepomysłynaskutecznąweryfikacjęichprawdziwościmają
częstowątłąskuteczność.Ogólnązasadątejweryfikacjipowinnobyćposługiwaniesię
najbardziejrespektowanąkoncepcjąprawdyidysponowaniewiarygodnymifaktami
ekonomicznymi.Wielepodmiotówekonomicznychmaintereswtym,byposługiwaćsię
którąśznieklasycznychkoncepcjiprawdy(zwłaszczazbanalizowanąkoncepcjąprag-
matycznąwwersji:Uprawdziwejestto,comidobrzesłuży”).Przedstawicielomnauk
ekonomicznychnajdogodniejszawydajesięepistemicznakoncepcjaprawdy,rozumia-
najakowynikpotwierdzeniadanegoprzekonanianapodstawieczynnościpoznaw-
czychobejmujących:uzasadnienie,weryfikację,stwierdzanie,uznawanieiokreślenie
znaczenia(odmianamitejkoncepcjisąteoriekoherencyjneipragmatyczneprawdy).
Wiarygodnośćwiedzyekonomicznejuległabyjednakzapewnewyraźnemuzwiększe-
niu,gdybyzarównopodmiotyekonomiczne,jakiludzienaukispecjalizującysięwprob-
lematyceekonomicznejbardziejcenilinajtrudniejsząwstosowaniuklasycznąkoncep-
cjęprawdypolegającąnazgodnościmiędzytreściąsformułowanegosądu(twierdzenia)
afaktami,doktórychtreśćtasięodnosi.Posługiwaniesięklasycznąkoncepcjąprawdy
stałobysięrutynoweipowtarzalne,gdybyniebyłokomplikacjizidentyfikacjąipre-
paracjąfaktów:sąbowiembezpośredniefaktyrzeczywiste(bieżące)przyrodyiżycia
ludziorazpreparowanefakty,którymnadajesięcharakternaukowy(pochodnywobec
faktównaturalnych,przyjmującypostaćróżnychmiariwskaźników).
Wyzwaniemetodologicznewformułowaniuprawdziwychtwierdzeńekonomicz-
nychwynikazistnieniadwóchczynników:
1)dużegorozproszenia,losowościimałejczytelnościsygnałównaturalnychpod-
powiadającychistnieniecyklicznychlubewolucyjnychprawidłowościekono-
micznych,
2)niepewnegopostrzeganiafaktówskładającychsięnaistotęzjawiskiprocesów
ekonomicznych.
Analizahistorycznarozwojumyśliekonomicznejdowodzi,żesygnałyprowadzą-
cedostawianiahipoteziformułowaniaprawidłowościekonomicznychpowstawały
wwynikulogicznychwyobrażeńumysłowych(apriorycznie),atakżewwynikudo-
świadczeńpraktycznych(indukcyjnie).Postępwugruntowaniuekonomicznychwy-
obrażeńumysłowychprzyspieszyłowdrożeniemetodmatematycznych,którebardziej
zwiększałyoperacyjnośćanalitycznąprzypuszczalnychreguł,niżnaprowadzałyna
tropichistnienia.Wynikiobserwacjipraktycznychrównieżzostałypoddanematema-
tyzacji,alebrakjestdowodównato,żedziękimatematycewmetodachindukcyjnych
wypracowanoalgorytmyobjaśniającewoczywistysposóbprzechodzenieokreślo-
negonatężeniaekonomicznychstanówilościowychwnowestanyjakościowe.Duże
poledomanipulowaniaprawdąwekonomiikryjesięwkreatywnościfaktograficznej
polegającejnakonstruowaniuniezliczonejliczbyfaktówwpostacisztucznychcech
iwskaźnikówokreślającychichnatężenie.Mogąonesłużyćdopozornejweryfikacji
różnychhipotez.
