Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OSYTUACJIWEWSPÓŁCZESNEJFILOZOFII
19
OtoconatentematmówiHeideggerwswymDLiścieohuma-
nizmie”(1947):
Myśleniejesttouwikłaniewprawdębytu.[...]Wprzeciwieństwiedo
ścisłościnaukowej,ścisłośćtakiegomyślenianiepoleganasztucznej
precyzjipojęć.[...]Jestmyślenieściślejszeodpojęciowego:to,które
próbujewnikaćwprawdębytu.[...]Jegorzeczowamiarodajność
znacznieprzewyższaprawomocnośćnaukową,bojestswobodniejsze.8
Jakoprogrambrzmitodumnieizuchwale.Wrealizacjioznacza
jedynieczczywerbalizm:potoksłówipustetautologie.Otodwie
małepróbki,ztegożDListu”wzięte:DAterazbyt-czymżeon
jest?-Jestsamsobą.”Albo:DNaczymjednakpolegaczłowie-
czeństwoczłowieka?-Spoczywaonowjegoistocie”.Taksamo
możnazewszystkim,np.DAterazelektron-czymżeonjest?
Jestsamsobą”;albo:DNaczympolegatygrysowatośćtygrysa?
-Spoczywaonawjegoistocie”.Filozoficznympółinteligentom
takainformacjanajwyraźniejwystarcza,anawetimponuje.
Heideggericałynurthermeneutycznywewspółczesnejfilo-
zofiitojestnowagnoza,zdumiewającopodobnadotejkla-
sycznej,sprzed2000lat.Aczymjestgnoza?Mówiącnajogólniej,
gnozajesttoduchantyracjonalnościpodającysięzaDwyższą
racjonalność”isprzężonyzideązbawienia,któreowaDwyższa
racjonalność”mawłaśniezapewnić.Jesttodziśnurtpotężny
nietylkowsamejfilozofii.
7.Podziałnafilozofięanalitycznąihermeneutycznąpokry-
wasiędziśzpodziałemnaracjonalizmiirracjonalizm.Oba
bowiemwyznaczaichstosunekdologikiijejkanonówrozum-
ności:pełenszacunkuwjednymwypadku,wynioślelekcewa-
żącywdrugim.Widaćtojużzichstylu:tudefinicje,dedukcje
iklasyfikacje,-tammetafory,aluzjeipoetyckieobrazy.
Ztympodziałemkrzyżujesięjednakpodziałinny,równie
zasadniczy:nanaturalizmiantynaturalizm.Naturalizmem
nazywamypogląd,żeczłowiekjestczęściąprzyrody,aprzyroda
towszystko,cowogóleistnieje.Antynaturalizmjestnegacją
tegopoglądu:przyrodatoniewszystko,coistnieje,aczłowiek
częściąswejnaturywykraczapozanią.(Dlategostanowisko
8M.Heidegger,DPlatonsLehrevonderWahrheit.MiteinemBriefüberden
«Humanismus»”,Bern1947,A.FranckeAG.,1947,s.54,56,111.