Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
iwłasnościkonkretów,równieżstosunkimiędzyrzeczami
–naprzykładzwiązekprzyczynyiskutku–nie
sąsamodzielnądziedzinąbytu,alesąidentyczneztymi
właśnierzeczami.Taktedyzwszystkichkategorii
Arystotelesatylkodwie–substancjaijakość–odnoszą
siędorealnościjakichśwsamymświecie.
MyślOckhamazmierzaładowyrugowaniazfilozofii
wszystkichkategoriipojęciowych,któreniemają
odpowiednikówwdoświadczeniu,iprzeztosprzyjała
ugruntowaniupojęciawiedzyjakotychwiadomości,które
możnapotwierdzićapelującdodoświadczenia.
Jednocześnieuniemożliwiałatadoktrynaistnienieteologii
naturalnej,toznaczydziedziny,któratrudnisię
dowodzeniemprawdobjawionych,niezależnie
odobjawieniaaprzyużyciuargumentówrzeczowych.
Istotnie,Ockhamuznałdziedzinęprawdreligijnych
zaniedowodliwąibędącąjedynieprzedmiotemwiary,
którążywićnależy,alektórejuzasadniaćniepodobnainie
trzeba.WtensposóbnominalizmOckhamaprzyczyniłsię
dopodtrzymaniazasadyzupełnegorozdziałumiędzy
wiedząświeckąażyciemreligijnym;zasadatamiała
wcałejkulturzeumysłowejśredniowieczaznaczenie
fundamentalnewewszystkichwysiłkachzmierzających
doemancypacjinaukiświeckiej,aletakże
doemancypacjiwszelkichdziedzinżyciaświeckiego
–obyczajowościdoczesnej,państwa,polityki
–odzwierzchnictwaduchowieństwa.Dlategozwiązki,
którezachodząmiędzyrozwojemnominalizmu
aemancypacyjnymidążnościamiświeckichksiążąt
pragnącychswobodyodwładzykleru,mająpewne
doktrynalnekorzenie.
Najbardziejradykalnąwersjędoktrynypozytywistycznej
możemywowychczasachodnaleźćwParyżuwśród
tamtejszychnominalistów,surowopotępionychprzez
autorytetyówczesne,główniezakonsekwencje
teologiczneichteoriipoznania.CystersJeandeMirecourt,
anadewszystkoNicolasd’Autrecourtpozostawili
fragmentypism,wktórychstanowczyrozdział
kompetencyjnywiaryirozumuposuniętyzostałdalej
