Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Boyle’a,jakipraktykibadawczejwspółcześnieuprawianejnaukilaboratoryj-
nej.
Granicepomiędzyposzczególnymiprzekonaniamitworzącymifilozoficz-
nepodstawylaboratoryjnegostylubadań,atymsamymzgodniezpostawio-
powyżejteząwspółcześnieuprawianejnaukilaboratoryjnej,niełatwe
doscharakteryzowania.Międzyinnymiztegowzględuprzedmiotmoichroz-
ważaństajesiętrudnouchwytny,aletymsamymbardziejintrygującyzper-
spektywyszerokorozumianegodyskursuhumanistycznegonadpoznaniem
naukowym.Wswoichdociekaniachuwzględniamdokonaniahistorykówna-
uki,wograniczonymzakresiesocjologównauki,orazrozważaniaprowadzone
przezfilozofówprzyrodyifilozofówprzyrodoznawstwa.
PrzedstawiającwybranepoglądyBoyle’a,opieramsięnanajnowszych
ustaleniachhistorykównaukiorazznawcówjegomyśli.Wwiększościba-
daczecireprezentująnurtkontekstualistycznywbadaniachhistorycznych
ieksternalistycznespojrzenienaprocesrozwojuwiedzynaukowej.Traktuję
tekoncepcjeinstrumentalnieiwykorzystujęwtakimzakresie,wjakimdo-
starczająużytecznychnarzędzidorealizacjipostawionegowrozprawieza-
dania.Podobniepostępujęwprzypadkurozważańpostkonstruktywistów,
którzywswoichcennychanalizachprzyjmująinnąniżmojapespektywę
rozważań.Ichzdaniemodkrycianaukowezmieniająnaukęinaukowyob-
razświata,auwarunkowaniaspołeczne,ekonomiczneipolitycznewpływają
narozwójwiedzynaukowej,aleniedeterminującałkowicietegoprocesu.
Dlategoteżniewprowadzamwsposóbsystematycznyaparatupojęciowego
konkretnejkoncepcji,leczodwołujęsiętylkodowybranychtezpostkon-
struktywistów
.
WrozdzialepierwszymmonografiiprzedstawiamfilozoficznepoglądyRo-
bertaBoyle’a.Opieramsięnatychrezultatachbadańhistorykównauki,które
uchodzązanajistotniejszewświatowejliteraturzeprzedmiotu,dotyczącejin-
terpretacjidorobkuintelektualnegotegofilozofa.Ponadto,napodstawieanaliz
pismBoyle’arozważamniektórewątkizawartewjegomyślifilozoficznej.
Wrozdzialedrugimprzybliżamwybranefilozoficznekoncepcjenaukila-
boratoryjnej.OdXXwiekurozwijasięonabardzodynamicznie,abadania
laboratoryjnestanowiątrzonwspółczesnegoprzyrodoznawstwa.Dlategoteż
przedstawiamcharakterystykęnaukilaboratoryjnejorazpodkreślamspecy-
ficzneepistemologiczneimetodologiczneaspektypraktykibadawczejlabora-
toryjnegoprzyrodoznawstwa,wktórymeksperymentowanieodgrywacentral-
rolę.Wfilozofiinaukirozważaniomnadpraktykąbadawcząpoświęcono
relatywnieniewielemiejsca.Związanejesttoztym,wtradycjifilozofiinauki
dobrzezostałougruntowaneprzekonanie,żeistotępoznanianaukowegosta-
nowiteoretyzowanie,aniepraktykaeksperymentalna.Wtymceluodwołu-
siędotaksonomiiskładnikówstrukturynaukilaboratoryjnejwujęciuIana
9