Filozofia przyrody i przyrodoznawstwa Roberta Boyle’a.

Radosław Kazibut

Uzyskaj dostęp

ISBN/ISSN:

978-83-232-3430-2

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

Rok wydania:

2019

Liczba stron:

207

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Kazibut, Radosław. Filozofia przyrody i przyrodoznawstwa Roberta Boyle’a.. Red. . Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2019, 207 s. ISBN 978-83-232-3430-2

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Kazibut, R.

T1 Filozofia przyrody i przyrodoznawstwa Roberta Boyle’a.

PB Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

PP Poznań

YR 2019

SN 978-83-232-3430-2

Bibliografia BibTex:

@Book{ 212384, author = "Kazibut, Radosław", editor = "", title = "Filozofia przyrody i przyrodoznawstwa Roberta Boyle’a.", publisher = "Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza", year = "2019", address = "Poznań", isbn = "978-83-232-3430-2" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Kazibut, Radosław

ED -

TI - Filozofia przyrody i przyrodoznawstwa Roberta Boyle’a.

PB - Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

CY - Poznań

PY - 2019

SN - 978-83-232-3430-2

ER -

Netografia (standard APA):

Kazibut, Radosław. Filozofia przyrody i przyrodoznawstwa Roberta Boyle’a. [baza danych online] Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2019 [dostęp: 03 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/filozofia-przyrody-i-przyrodoznawstwa-roberta-boylea-radoslaw-kazibut-212384.

historia filozofii, epistemologia, filozofia przyrody

W monografii przedstawiono analizę procesu kształtowania się filozoficznego zaplecza laboratoryjnej praktyki badawczej, której początki autor wiąże z dokonaniami Roberta Boyle’a (1627–1691). Doniosłym filozoficznym osiągnięciem Boyle&#...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-232-3430-2

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

Rok wydania:

2019

Liczba stron:

207

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wprowadzenie 8
1. Filozofia przyrody, filozofia naturalna i filozofia eksperymentu Roberta Boyle’a20
1.1. Natura czy przyroda?20
1.1.1. Korpuskularystyczny i mechanicystyczny obraz świata32
1.1.2. Bóg – przyczyna sprawcza i celowa w świecie przyrody48
1.1.3. Filozoficzne ujęcie świata przyrody65
1.2. Zadania i cele poznania naukowego72
1.2.1. Baconowski program historii naturalnej72
1.2.2. Historia naturalna i filozofia naturalna w ujęciu Boyle’a75
1.2.3. Prometejskie ambicje nauki85
1.3. Eksperymentalizm laboratoryjny Roberta Boyle’a88
1.3.1. Filozoficzne założenia eksperymentalizmu88
1.3.2. Zasada intersubiektywnej sprawdzalności i komunikowalności wiedzy naukowej w eksperymentalizmie Roberta Boyle’a92
1.3.3. Epistemologia izolowanych układów eksperymentalnych96
2. Charakterystyka nauki laboratoryjnej 105
2.1. Struktura sytuacji eksperymentalnej i taksonomia składników nauki laboratoryjnej112
2.2. Stabilność i doskonalenie się praktyki laboratoryjnej115
2.3. Prymat eksperymentalizmu: manipulowanie, kreowanie, konstruowanie121
2.4. Realizm laboratoryjny, konstruktywizm i poietyczny charakter nauki laboratoryjnej124
2.5. Aspekt epistemiczno-wykonawczy nauki laboratoryjnej131
3. Przekonania filozoficzne w nauce 141
3.1. Rola przekonań filozoficznych w nauce144
3.2. Presupozycje filozoficzne a założenia filozoficzne w nauce152
4. Wkład Roberta Boyle’a w powstanie nauki laboratoryjnej 161
4.1. Eksperymentalizm Roberta Boyle’a a początki praktyki badawczej nauki laboratoryjnej161
4.2. System filozoficzno-przyrodoznawczy Boyle’a a początki nowożytnego przyrodoznawstwa168
4.3. Problem obiektywności poznania a laboratoryjny styl badawczy Boyle’a173
4.4. System filozoficzno-przyrodoznawczy Boyle’a a geneza nauk baconowskich177
Zakończenie 180
Bibliografia 185
Skorowidz nazwisk 199
Skorowidz rzeczowy 202
Summary (Robert Boyle’s philosophy of nature and natural science. The philosophical genesis of laboratory research)205

Zarysstanubadańnadintelektualnymdorobkiem

RobertaBoyle’a

SpuściznanaukowaiﬁlozoﬁcznaRobertaBoyle’ajestimponująca.Najnow-

szeopracowanierozpraw,którewyszłyspodjegoręki,dokonanepodredak-

cjąMichaelaHunteraiEdwardaB.Davisa,liczy14tomów1.Pozostawiającna

marginesiekwestięwpływujegobadańempirycznychnarozwójnowożytnego

przyrodoznawstwa,należypodkreślić,żedociekaniaBoyle’abyłyprzedmio-

temlicznychkomentarzyorazanalizﬁlozofówprzyrodyihistorykównauki.

PierwszarozprawapoświęconadorobkowiintelektualnemuBoyle’azosta-

łaopublikowanaw1692roku–wrokujegośmierci.Jejautor,RichardBentley

argumentowałwniej,żeprzyrodoznawczedociekaniaBoyle’abyłyprowadzo-

nezmyśląoobroniechrześcijańskiegoświatopoglądureligijnego.

PierwsząredakcjęrozprawBoyle’aprzygotowałw1772rokuThomas

Birch–historyk,kustoszzbioruksiążekBritishMuseumiczłonekRoyalSo-

ciety

.JegoopracowanieobejmowałowszystkiedziełaogłoszonezażyciaBoy-

le’a.Byłatowszechstronna,szczegółowaigloryﬁkującaintelektualnydorobek

Boyle’abiograﬁaorazedycjajegodzieł2.Kolejnetegotypuopracowaniepo-

wstałodopierowXXwieku.JegoautorembyłRobertEdwinWittonMaddi-

son3.WśródznaczącychprzyczynkówmożnatakżewymienićdwiepraceMa-

rieBoasHallRobertBoyleandSeventeenth-CenturyChemistryiRobertBoyle

onNaturalPhilosophy4.

Biorącpoduwagętylkonajnowszebadania,należypodkreślićznaczenie

pracMichaelaHuntera.Jestonnietylkoautoremwielunaukowychpublika-

cjipoświęconychBoyle’owi,aletakżenajnowszejredakcjijegoprac5.Hunter

postawiłsobiezacel,abyhistorycznestudianadspuściznąBoyle’aodzwier-

ciedlałyzróżnicowanieintelektualnegowysiłkusiedemnastowiecznegoﬁlo-

zofaidostarczyływszechstronnejjegoocenyzróżnychpunktówwidzenia6.

Topodejściewpisujesięwtendencję,jakąmożnazaobserwowaćodpołowy

1R.Boyle,TheWorksofRobertBoyle,eds.M.Hunter,E.B.Davis,Pickering&Chatto,Lon-

don1999–2000.

2Tenże,TheWorksoftheHonourableRobertBoyle.Insixvolumes,ed.T.Birch,J.&F

.Riv-

ington,London1772.

3R.E.W

.Maddison,TheLifeoftheHonourableRobertBoyle,Taylor&Francis,London1969.

4M.BoasHall,RobertBoyleandSeventeenth-CenturyChemistry,CambridgeUniversity

Press,Cambridge1958;taż,RobertBoyleonNaturalPhilosophy:AnEssaywithSelectionsfrom

HisWritings,IndianaUniversityPress,Bloomington,IN,1965.

5Zob.stronęinternetową:http://www.bbk.ac.uk/boyle/index.htm,naktórejmożnaznaleźć

międzyinnymiobszernąbibliograﬁępracpoświęconychmyśliBoyle’a.

6PrzykłademrealizacjitegopodejściadostudiównadBoylemjestpracazbiorowa:Robert

BoyleReconsidered,ed.M.Hunter,CambridgeUniversityPress,Cambridge1994.

Brak wyników

Filozofia przyrody i przyrodoznawstwa Roberta Boyle’a.

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra