Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
II.Teorieźródłaiistotyreligii
gacaćobrazrzeczywistości.Redukcjonizmpsychologicznysprowadzareligiędo
wcześniejszego,poprzedzającegoją,intensywnego,nabrzmiałegoprzeżyciapsy-
chicznego,adokładniejdoprzeżyćpsychicznych,któreznajdująsięwewzajem-
nymnapięciuiszukająrozładowania,rozwiązania,ujściaczyteżpokonaniatego
stanunapięcia.Dokonujesiętowłaśniewiluzorycznych,zafałszowujących,nie-
dojrzałych,nieprzejrzystych,aczkolwiekczęściowoitymczasowoskutecznych,
aniekiedynawetuwznioślających,niezbędnychiwłaściwieniezastępowalnych
konstrukcjachocharakterzereligijnym.Religiawięcalbozafałszowujetu,albo
funkcjonalizuje-utylitarnielubkreatywnie(iwtedyzjakąśtwórcząDnadwyż-
ką”)-pewneemocjonalneiegzystencjalnenapięciapsychologiczne.
a.ZygmuntFreud
Żyłwlatach1856-1939,byłaustriackimlekarzempochodzeniażydowskiego
specjalizującymsięwpsychiatrii.Zpowodzeniemstosowałnowatorskiemeto-
dy,dokonującprzytymcorazgłębszej,uogólniającejrefleksjiintelektualnejnad
swymibadaniami.Jejrezultatembyłapsychoanaliza,którawwiekuXXwpłynęła
szerokimnurtemdopsychiatriiipsychologii,osiągającsukcestakżewfilozofii
i-codlanasszczególnieinteresujące-pozostająctudodziśżywymnurtem
intelektualnym,powracającymcoirazwkolejnychkształtachneopsychoanalizy.
Wroku1938FreudmusiałopuścićAustrię;udałsiędoLondynu,gdziezmarł
wnastępnymroku.
SpośródbardzolicznychpracFreudanajważniejszesądlanas:Totemitabu
(1913),Przyszłośćpewnegozłudzenia(1927),Kulturajakoźródłocierpień(1930)oraz
CzłowiekimieniemMojżeszareligiamonoteistyczna(1934)1.
Powszechniewiadomo,żeosobowośćczłowieka,botoonajestpunktem
wyjścianaszejrefleksjifilozoficzno-religijnej,składasięwteoriiFreudaztrzech
Dpięter”.Sąto:
•id:podświadomość,sferabiologiczna(popędów,pożądań,impulsów),
mroczna,tajemna,niszczycielska,męcząca,aleteżprzemożna;dziedzina
Dczegośsilniejszegoodemnie”,Dczegoś,czemuniepotrafięsięoprzeć”,
Dczegośbezwzględnieiślepomnąwładającego”;sferarządzonazasadą
przyjemności,domagającasięszybkiegozaspokojeniatychpopędów;ma
onauFreudacharakternadewszystkoseksualny;
1WszystkieonedostępnesąwjęzykupolskimwznakomitymtomieS.Freud,Pisma
społeczne(Warszawa2009);jesttoczwartytompolskiegowydaniaDziełFreuda;tłumaczeń
dokonaliR.Reszke,A.OchockiiM.Poręba.
