Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
POZYTYWIZMLOGICZNY:
ŹRÓDŁAICHARAKTERYSTYKA
Ponadkonieczność(potrzebę)jestwszystkoto,
cozbędnedowyjaśnieniarzeczywistościbędą-
cejprzedmiotemnaszegopoznania.
Ponadkoniecznośćjestwszystkoto,czegonie
trzebazakładaćwceluustaleniawartości
logicznejsądów.
(RóżneredakcjeBrzytwyOkhama)
1.Pozytywizmipozytywizmlogicznywprowadzenie
1.1.PozytywizmAugustaComte’a
Określenie„filozofiapozytywna”wprowadziłdofilozofiinaukiAugustComte,uwa-
żanyteżzatwórcętegonurtu.Trzebatujednakzaznaczyć,żehistoriamyślipozytywi-
stycznejnieograniczasiędojegopoglądówaninawetdookresów,wktórychodwo-
ływanosiędookreślenia„pozytywizmexplicite”.Wspólnedlapostawypozytywi-
stycznejwątkidasięodnaleźćwżnychsystemachfilozoficznych,którewtym
szerszymznaczeniumożnanazwaćpozytywistycznymi.Charakterystycznychdla
niejmomentówmożnadopatrywaćsiętakżeprzedComte’em,np.wpracachDawida
HumaiJohnaStewartaMilla(por.Kołakowski,2003).MimotoA.Comteizajmowa-
neprzezniegostanowiskowydajesiędobrymwprowadzeniemwpodejmowanewtej
książceproblemy.
CodlaComte’aoznaczaokreślenie„pozytywizm”?Istotnychjesttukilkamomen-
tów.Przedewszystkim,piszeComte,wswympierwszymznaczeniu„pozytywne”to
tyle,co„realne”wprzeciwstawieniu„dotego,courojone”(por.Comte,2001,s.39–
–41).Oznaczachęćskupieniasięjedynienatym,codostępnejestpoznaniu(tojest
wujęciuComte’adoświadczeniuzewnętrznemu,sensualistycznemu),icowobec
właściwychdlapozytywizmuzapatrywańfenomenalistycznychuznanezostajeza
jedynierealnieistniejące.Zpoznaniawykluczonezostająnatomiastwszelkie„nieprze-
niknionetajemnice”,którymizajmowanosięwewcześniejszych(przedpozytywnych