Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Poszczególneregionykorytworząwypukłezakręty,oddzieloneodsiebie
bruzdami.Anatomiczniepodzielonokorękażdejpółkulina4głównepłaty:czo-
łowy,ciemieniowy,skroniowyipotyliczny(ryc.1.18).Pozatymniektórzyau-
torzywyróżniająjakooddzielnepłatyobszarykorynapowierzchniprzyśrodko-
wejpółkul(płatlimbiczny,którystanowiistotnączęśćukładulimbicznego)oraz
obszarwgłębibruzdybocznej,przykrytyfragmentamipłatówczołowego,skro-
niowegoiciemieniowego(wyspa).
Podwzględemfunkcjonalnymwkorzemózguwyróżnionodwarodzajeob-
szarów.Tezwiązaneprzedewszystkimzodbioremiwstępnymprzetwarzaniem
informacjizreceptorównazywasiępierwotnymipolamiczuciowymi(czucia
somatycznegowpłacieciemieniowym,wzrokuwpotylicznym,słuchuwskro-
niowym),natomiasttopole,którestanowiostatnietapprogramowaniaruchów
iwysyłainformacjebezpośredniodomotoneuronówrdzeniakręgowego,nazy-
wasiępierwotnympolemruchowym(wpłacieczołowym).Dotychobszarów
przylegająwtórnepolaruchoweiczuciowe,którychzadaniemjestbardziejszcze-
gółowaanalizaiintegracjainformacjiokreślonegorodzaju.Pozostałeregiony
tworząkorękojarzeniową(asocjacyjną),wktórejwyróżniasiętrzygłówneob-
szary:polekojarzenioweczołowe(zaangażowanem.in.wplanowanieruchów
itworzeniemowy),polekojarzenioweciemieniowo-skroniowo-potyliczne(od-
powiedzialnem.in.zaintegracjęróżnychinformacjiczuciowychirozumienie
mowy)orazpolekojarzenioweskroniowe(połączonezukłademlimbicznym
izwiązanezprocesamiemocjonalnymiorazpamięcią).
Koramózgumabudowęwarstwową.Wregionachfilogenetyczniestarszych
(np.wpłacielimbicznym)występujetzw.korastara(archicortex),składająca
sięztrzechwarstw,natomiast95%zajmujeuczłowiekakoranowa(neocortex),
zbudowanaz6warstw:I-drobinowej,II-ziarnistejzewnętrznej,III-pirami-
dowejzewnętrznej,IV-ziarnistejwewnętrznej,V-piramidowejwewnętrznej,
VI-warstwykomórekwielokształtnych.Napodstawiebadańhistologicznych
wyodrębnionowkorzemózguponad40różnychtypówneuronów,wśródktó-
rychdominujądwa(ryc.1.19).Komórkipiramidowemacierzystymidladróg
Ryc.1.19.Dwapodstawowetypyneuronówkorymózgu:komórkiziarnisteipiramidoweoraz
ichlokalizacjawsześciowarstwowejkorzenowej.
43