Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zawierająwłóknakojarzeniowe,łączącezesobąposzczególnepłatykory
mózguwobrębiejednejpółkuli.Podobneregionyprawejilewejpółkulipołą-
czonesąwłóknamispoidłowymi,przebiegającymiwobrębiespoidełmózgu,
zktórychnajważniejszejestspoidłowielkie,czyliciałomodzelowate(ryc.1.18).
Hipokampiciałomigdałowatestanowiączęśćukładulimbicznego,do
któregozaliczasięrównieżniektóreobszarykorymózgu(np.zakrętobręczyna
przyśrodkowejpowierzchnipółkul,zakrętzębaty,zakręthipokampa).Układlim-
bicznynazywasięteżrąbkowym,zewzględunapołożeniebudującychgostruk-
turDnabrzegunpółkul,wpobliżuichdolnejiprzyśrodkowejpowierzchni.Nale-
żyondonajstarszychfilogenetycznieobszarówmózguiodpowiadaprzede
wszystkimzakontrolęstanówemocjonalnych(strach,agresja,wściekłość)ipo-
pędów(pobieraniepokarmów,zachowaniaseksualne),odgrywanadrzędnąrolę
wstosunkudopodwzgórza(przezcomawpływnakontrolęukładuautonomicz-
negoidokrewnego)-wtychwszystkichfunkcjachważnąrolęodgrywaciało
migdałowate.Hipokampowiprzypisujesięnatomiastistotnąrolęwprocesach
zapamiętywania,zwłaszczawpowstawaniupamięciświeżejiuczeniusię.
Podsumowanie
Wobrębieośrodkowegoukładunerwowegowyróżniasięrdzeńkręgowyimóz-
gowie.Wskładmózgowiawchodzą:rdzeńprzedłużony,mostiśródmózgowie
(tworzącepieńmózgu)orazmóżdżek,międzymózgowieikresomózgowie(pół-
kulemózgu).Rdzeńkręgowymabudowęsegmentalną.Każdysegmentopuszcza
parakorzeninerwówrdzeniowych:przedni(zawierawłóknaruchowe)itylny
(zawierawłóknaczuciowe).Wzdłużrdzeniakręgowegoprzebiegawieledróg,
umożliwiającychwzajemnykontaktmózgowiazmięśniamiszkieletowymiiin-
nymiefektoramiorazzlicznymireceptoraminaobwodzie.Pieńmózguopusz-
cza12parnerwówczaszkowych,unerwiającychlicznenarządygłowyorazjamy
ciała,aponadtoprzeztrzykonarymaonbogatepołączeniazmóżdżkiem.
Wpniumózguznajdująsięważneośrodkiruchowe,ośrodkiregulująceoddy-
chanie,ciśnieniekrwi,sen.Móżdżekjeststrukturąodpowiedzialnązaudział
wplanowaniuruchów,regulacjęnapięciamięśni,koordynacjęruchów,utrzymy-
wanierównowagi.Mapołączeniazmózgiem,narządemrównowagiiotrzymuje
licznesygnałyzobwoduodreceptorów.Najważniejszymistrukturamimiędzy-
mózgowiasąwzgórzeipodwzgórze.Wzgórzejestośrodkiem,przezktóryprze-
chodziwiększośćinformacjiczuciowychizniegosąoneprzekazywanedokory
czuciowejmózgu.Podwzgórzepełnifunkcjęintegrującąwodniesieniudoukła-
dunerwowegoautonomicznego.Półkulemózgustanowiąnajsilniejrozbudowa-
nąstrukturę.Koramózgumabudowęwarstwową.Wjejobrębiewyróżnićmoż-
napierwotneiwtórnepolaruchoweorazczuciowe,apozostałeczęścitworzą
polakojarzeniowe.Polakojarzeniowesąsiedliskamiprocesówzwiązanychzin-
teligencjąiinnymiwyższymiczynnościaminerwowymi.Zaemocjeipopędy
odpowiadaukładlimbiczny,któryjestczęściąmózgunadrzędnąwstosunkudo
podwzgórza.
45
