Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Rozwójdziecka
corazwyraźniejdocieradoniegogłosimelodiajejmowy.Wychwytujeróżneodgło-
syzeświatazewnętrznego,chociażsąonebardzoprzytłumione.
Wokresienoworodkowymobserwujemyuzdrowychiurodzonychoczasiedzie-
cicharakterystyczneułożenieciała–wułożeniunaplecachjesttopozycjazgięciowa
(złukowatowygiętymdotyłukręgosłupem)będącakontynuacjąpozycjipłodowej.
Napięciemięśnizprzewagąwgrupachzginaczypowoduje,żekończynysązgięte
wewszystkichstawach,adłoniezaciśnięte.Wleżeniuprzodemgłowadzieckazwró-
conajestwbok(gdyułożenieutrudniaoddychanie,noworodekpotrafiodwrócić
głowę),akończynygórneznajdująsiępodklatkąpiersiową.Motorykanoworodka
charakteryzujesięnieporadnościąruchową,uogólnionymi,nieskoordynowanymi
reakcjamiruchowymiorazobecnościąwrodzonychodruchówbezwarunkowych,
instynktownych.Podzielićmożnajenaodruchyniezbędnedożycia(ssanie,oddy-
chanie,odruchyobronne,np.spojówkowy),dającepoczątekrozwojowiodruchów
warunkowychiinnychczynnościruchowych(odruchchwytny,kroczenia)orazod-
ruchyatawistyczne(tzw.automatyzmyruchowe),stanowiąceodzwierciedlenieroz-
wojufilogenetycznegowrozwojuosobniczym,którezanikająpokilkutygodniach
lubmiesiącach(odruchobejmowania–Moro,Babińskiego).Obecnośćtychodruchów
iichodpowiednienasileniejestwykładnikiemstopniadojrzałościnoworodkairoz-
wojujegoośrodkowegoukładunerwowego(OUN).Ustąpienieodruchówprymityw-
nychwarunkujerozwójwyższychfunkcji,takichjak:świadomechwytanieiloko-
mocjadwunożna,którewykształcająsięwkolejnychmiesiącach1.rokużycia.Pod
koniecokresunoworodkowego(w4.tygodniużycia)urodzoneoczasie,zdrowe
iprawidłoworozwijającesiędzieckopotrafijużregularnieoddychać,arytmpracy
jegosercaoraztemperaturaciałauległystabilizacji.Dzieckopoprzebudzeniujest
aktywniejszeniżwpierwszychdniachżycia,otwieraszerokooczyijegospojrzenie
możenakrótkąchwilęzatrzymaćsięnatwarzymatki.Wtymczasiepotrafiteżwy-
dawaćgardłowedźwięki,auśmiechpojawiającysięokresowonatwarzydzieckanie
jestjeszczeformąkontaktuzdrugimczłowiekiem.Obserwujesięwjegozachowaniu
oznakipozytywnegoreagowania,gdysięzaspokajajegopotrzeby,oraznegatywnego
(płacz)–kiedyczujebóllubniktsięnimniezajmuje.Jakwidać,pomimoswoich
bardzojeszczeograniczonychmożliwościdzieckow4.tygodniużyciazaczynajuż
narzucaćswojąwolęświatuinatenświatreagować.
Wokresieniemowlęcym,trwającymod2.dokońca12.miesiącażycia,obser-
wujemynajintensywniejszyrozwójsomatycznyimotorycznywcałymżyciupoza-
łonowym.Uprawidłowoodżywionegoirozwijającegosiędzieckaw4.–5.miesiącu
życiadochodzidopodwojenia,aw10.–12.–dopotrojeniaurodzeniowejmasyciała.
Długośćciaładzieckadokońca1.rokużyciazwiększasięookoło50%,czylimniej
więcej25cm.Dochodzirównieżdozmianproporcjiciała,rosnągłównietułów
ikończyny.Zafizjologicznezwiększaniesięobwodugłowyuznajesięprzyrosto1cm
miesięczniew1.półroczużycia,aw2.półroczużycia–4cmwciągu6miesięcy.
WiększyprzyrostobwodugłowymożeświadczyćopatologiiwobrębieOUNijest
wskazaniemdowykonaniaprzezciemiączkowegobadaniaUSG.Dozarośnięcia
ciemiączkatylnegodochodziokoło3.miesiącażycia,ciemiączkoprzedniezarasta