Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Rozwójdziecka
Ponadtopodważasenswykorzystywaniawywoływaniaodruchówwprocesiereha-
bilitacji.Tłumaczynatomiastzmiennośćosobnicząiwariantowość.Zmienność
osobniczaoznacza,żeposzczególneumiejętnościmogąpojawićsięwróżnymczasie,
alekolejnośćichpojawianiasięjestzawszetakasama.Wariantowośćnatomiast
oznaczazróżnicowanieodpowiedziruchowychnawszystkichpoziomachorganizacji
neurologicznejudanegoosobnika.
Znanychjestwieleczynnikówśrodowiskowychmogącychzakłócićprocesfor-
mowaniamózguipołączeńnerwowychnakażdymetapierozwoju,zarównowokre-
sieprenatalnym,jakipostnatalnym.Wokresieżyciapłodowegotakimnegatywnym
czynnikiemmożebyćniedotlenienie,infekcja,niedożywienie,hipertermia,używki
zażywaneprzezmatkę.Przykłademmożebyćniedobórkwasufoliowegopowodu-
jącywadydysraficzne.Ostatecznyobrazuszkodzeniamózguzależyodrodzaju
czynnika,któryjewywołał,odczasu,wktórymtenczynnikzadziałał,iwpływu
powstałegouszkodzenianadalszeetapykształtowaniamózgu.Naprzykładuszko-
dzeniemózguprzedzakończeniemprocesumigracjiprowadzidoutratyneuronów,
zaburzaprocesmigracjineuronom,nadrodzektórychpowstało,dezorganizujesy-
naptogenezę.
Rozwójpostnatalnypozostajewścisłejrelacjiześrodowiskiem,matkąorazoso-
bamisprawującymiopiekęnaddzieckiem.Nieprawidłowewczesnedoświadczenia,
takiejakodizolowanieodmatki,opiekapozbawionamiłościitroski,sprawowana
mechanicznie,monotonneśrodowisko,nieprzyjemnedoznania(ból,hałas)mogą
zakłócaćprawidłowyrozwójdziecka.
Wczesnainterwencjaniemożezatemograniczyćsiętylkodousprawnianiaru-
chowego.Niemożnapominąćkształtowaniawłaściwychrelacjiwnajbliższym
otoczeniudziecka.Musimypamiętać,żeumiejętnośćkomunikowaniaześrodowi-
skiemjestnajważniejszymelementemrozwoju,kształtującymnietylkofunkcje
poznawcze,społeczne,intelektualneczyemocjonalne,alerównieżwpływającymna
rozwójmotorykidzieckawpoczątkowymokresieżycia.
1.3.
Rozwójpsychoruchowywokresie
noworodkowyminiemowlęcym
AgnieszkaCywińska-Bernas
Rozpoczynającesięzchwiląnarodzinżyciepozałonowe(postnatalne)człowieka
podzielononaokresy(patrzpodrozdział1.1).Znajomośćspecyfikiposzczególnych
etapówrozwojudzieckaiuwzględnieniaichodrębnościjestniezbędnadoprawidło-
wegopostępowanialekarskiego,rehabilitacyjno-korekcyjnego,prewencyjnego,
prognozowaniarozwoju.Pierwszyrokżyciadzieckaobejmujeokresynoworodkowy
iniemowlęcy,któreczasemintensywnychzmianrozwojowych.W1.rokużycia,