Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Schizofrenia–zaburzeniewielowymiarowe
sięoddziaływaniapsychoedukacyjne.Sątoprogramyterapeutyczneukierun-
kowanenapoznaniespecyfikischizofrenii,roliinterakcjiczynnikówbiologicz-
nychipsychospołecznychwrozwojupsychozy,objawówpsychopatologicznych,
metodleczenia,sposobówradzeniasobiezchorobąizapobieganianawrotom
(Hintze,2008).Donajbardziejznanychprogramówzaliczasięmodelepsycho-
edukacyjneopracowaneprzezRobertaLibermana(1994),JanaR.M.Falloona
(1994)iF.-MichaelaStarka(1993),którezostałyzaadaptowanedowarunków
polskich.Podkreślasięwnichkoniecznośćaktywnegowłączeniarodzinwpro-
cesterapeutycznypacjentów,comaznaczeniedlakorzystnegoprzebiegupsy-
chozy(Falloon,1994).
Głównymcelemprogramówjestzmniejszenierehospitalizacjiiumożli-
wieniepowrotudofunkcjonowaniawewcześniejszychrolachspołecznych.
Wpracyzosobamichorującyminaschizofrenięstosujesięrównieżtech-
nikipoznawczo-behawioralneukierunkowanena:rozróżnianieobjawów
psychopatologicznychodrzeczywistości,adekwatnąsamoocenę,radzenie
sobiewsytuacjachproblemowych,poprawękomunikacjiinterpersonalnej,
podjęcieodpowiedzialnościzaswojeleczenie,zintegrowanietrudnychdo-
świadczeńpsychotycznychzdotychczasowymżyciem(Hintze,2008;Popiel,
Pragłowska,2006).Wceluosiągnięciapoprawyfunkcjonowaniaspołecz-
negostosujesiętreningiumiejętnościspołecznych,szczególniewtedy,kiedy
kompetencjetesąobniżone,aosobaniejestzdolnadosamodzielnegofunk-
cjonowaniaczydecydowaniaosobie.Poziomtreningówjestdostosowywany
dopotrzebimożliwościchorych.Opierasięnamodelowaniuzachowań,od-
grywaniupsychodram,np.przyjmowaniuperspektywyinnejosoby,plano-
waniuwolnegoczasu,podejmowaniunowychaktywnościoraznagradzaniu
przezterapeutękażdejpozytywnejreakcjiczyzachowania(Meder,2002;
Sawicka,2006).
Wterapiipacjentówzutrzymującymisięzaburzeniamipoznawczymiistot-
nąrolęodgrywajątakżemetodypoprawiającefunkcjonowaniepoznawcze.
Zaliczasiędonichtreningineuropoznawcze,wersjekomputeroweróżnych
ćwiczeńfunkcjipodstawowychibardziejzłożonych(np.Cavallaroiin.,
2009),treningispołecznegopoznania(np.Roberts,Penn,2009),treningi
metapoznawcze(np.Cella,Reeder,Wykes,2015).Spełniająonepodwójną
rolę,ponieważzmniejszającnasileniedysfunkcjipoznawczych,umożliwiają
efektywniejszekorzystaniezinnychoddziaływańterapeutycznych,awkon-
sekwencjipoprawiająfunkcjonowaniewrolachspołecznych,wtymszkolnych
izawodowych.WPolscewzrastazainteresowanietymimetodami,coskutku-
jewłączaniemichwzakresprogramówterapeutycznychdlaosóbzdiagnozą
schizofreniiwniektórychplacówkachmedycznych(Gawęda,Moritz,Kokosz-
ka,2009a,2009b;Kucharska,Wilkos,Sawicka,2013;Makiin.,2013).
Ważnymczynnikiemumożliwiającympoprawęfunkcjonowaniaosóbzroz-
poznaniemschizofreniijestkontynuowaniepracyterapeutycznejpozastacjo-
23
