Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przecieżjegotwórczeprzetworzenie,reinterpretację,obligujezarazemdo
przypomnieniaznaczeńizałożeńpodstawowychkategoriiwchodzących
wkrąginteresującegonastutajarystotelesowskiegopolaodniesień–awięc
punktówwspólnychdladramaturgiiisłużącychjejpełnejrealizacjimediów.
PodążająctropemPoetyki,przypomnijmy,żeumiejętnośćselekcjiiwy-
chwytywaniaflśladówopowieści”,rejestrowaniaznakówreprezentujących
flistotęrealności”(narozmaitesposobyprzecieżdefniowaną)inastępnie
układaniaznichzwartejhistoriirozszerzasięjakostrategiatwórczarównież
napoziomodbiorudzieła.Arystotelesowiniebyłaabsolutnieobcatakważ-
nawewspółczesnymdyskursiehumanistycznymiliteraturoznawczymflsy-
tuacjaodbioru”.Samodbiorca,zwłaszczajeślitobędziewnikliwyznawca
sztukiiobeznanyztajnikamiwarsztatuanalityknawzórArystotelesa,rów-
nieżtropiślady,rozpoznajewagęzpozorunieistotnychelementówstruktu-
ry,by–parafrazującujęcieWerneraFaulsticha–uchwycićiukonstytuować
dziękitemuflsenscałości”,któryzawierasięwzaprojektowanymprzeztwór-
cędzielebądźteżjestprzeznieinicjowany.Dziękitymprocesommożeono
staćsię,jakuczyłRomanIngarden,przedmiotemprzeżyciaestetycznego.
Jeślizatemfabuła(mythos),zgodniezzałożeniamiPoetyki9,możebyćpoj-
mowanajakokwintesencjapoetyckiejmimesis,totymbardziejstanowionanie-
zwykleciekawyprzedmiotdociekańteoretycznychianaliz,skorojejpełnare-
alizacja(flnad-organizacja”)odbywasięwramachinnegomediumniż–jaksię
zwyczajowozakłada–spisana,ustrukturowanalinearnie,zapomocąpisma,
książkowaopowieść.Naprzykładwramachmediumteatru.Przypomnijmy,
żefabuła(mythos)wrozumieniuArystotelesowskim,toflnaśladowczeprzed-
stawienieakcji[práksis]”(1450a2),flodpowiednioukształtowanybiegzdarzeń”
(1450a33),któryjestzarazemflnajważniejszymskładnikiemtragedii”(1450a14).
Tragediazkoleiwswejwyjściowejdefnicjimabyćflnaśladowaniemnieludzi,
leczdziałania(akcji)iżycia”(1450a15),zaśpozostałejejparametry–charakter
[éthe],wysłowienie[léksis],sposóbmyślenia[diánoia],widowisko[ópsis]iśpiew
[melopoiia](1450a6-9)sąwobecniejpodrzędne,bowiemfabułajakoflceltrage-
dii”jestflwewszystkimrzecząnajważniejszą”(1450a22).
SamuelWeber,któregoproponujęuczynić–obokWerneraFaulsticha–
swoistymprzewodnikiem−tropicielemwśródkrętychścieżekwzajemnych
relacjidramaturgiiimediów,wprowadzaciekaweomówieniekategoriime-
dialnościteatru.Defnicjęmediumnapotrzebyniniejszegoomówieniapro-
ponujęzatemusytuowaćnaprzecięciukoncepcjimedioznawczychrepre-
zentowanychprzezWerneraFaulsticha10orazrefleksjidotyczącychestetyki
9
Zob.Arystoteles,Poetyka,przeł.ioprac.H.Podbielski,Wrocław1989,BNII209,s.20-22.
10Zob.m.in.K.Kozłowski,Cotojestmedium?flImages.TheInternationalJournalofEurope-
anFilm,PerformingArtsandAudiovisualCommunication”t.8,nr15-16,2011:(Over)usingthe
Holocaust.PartI:Contexts,ed.K.Mąka-Malatyńska,M.Kaźmierczak,s.203-209.
20
