Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
74
Mścisławowiczerzeczywiści
natomiastwdrugim:„ogospodispasiknjazjanażegofeodoramnoga
ljetamir,skym,stislava”175;
c)grupężywotówMścisławaWłodzimierzowicza,wktórychwyraźnie
zaznaczono,żenosiłonimięFiodor176.
PamiętajmywreszcieoufundowaniuprzeznajstarszegoMonomachowicza
cerkwiimonasteruśw.FiodorawKijowie177,cojestświadectwemistnienia
związkumiędzytymdynastąapatronemświątyni,którastałasięmiejscem
spoczynkusamegoMścisława,atakżewielujegozstępnych178.
Whistoriografiiobecnyjestpogląd,żepatronalnymświętymnajstarszego
MonomachowiczabyłkonkretnieTeodorTyron179.Jaksłuszniezauważyli
AnnaLitwinaiFiodorUspienskij,niejestjednakcałkowiciejasne,jakie
znaczeniedlasamegoMścisławamogłamiećtaka„specyfikacja”świętych
noszącychimięTeodor180.
Wiedzanatematimieniachrzestnegoksięciajakjużzaznaczyliśmy
stałasięjednymzargumentównarzeczprzybliżeniaterminujegonaro-
dzin.Tomożejeszczewartowspomniećoobecnymwliteraturzebłędnym
iniczympoważnymniepotwierdzonympoglądzie,jakobyMścisławnosił
chrzestnemianoPiotr,JerzylubGabriel181.
175
M’stislavovoEvangelienaèalaXIIvjekavercheologièeskomipaleografièeskomotnošenijach,
opr.PavelSimoni,t.II,Snimki,IzdanijaImperatorskagoObżćestvaLjubitelejDrevnej
Pis,mennosti[dalej:IIOLDP],CXXIII,1904,tabl.XII(fotografiakarty213rękopisu);ibi-
dem,t.I,Tekst,IIOLDP
,CXXIX,1910,s.2.Zob.teżnowewydaniezabytku,zktóregomiałem
możliwośćskorzystaćpóźniejniżzwymienionegowyżej:AprakosMstislavaVelikogo,wyd.
L.P
.żukovskaja,L.A.Vladimirova,N.P
.Pankratova,Moskva1983,s.289oraztabl.nr4.
176
RumianaPavlova,Kul’tsvjatogovelikogoknjazjaMstislavaujužnychSlavjan(materialy),[w:]
RukopisnajaknigaDrevnejRusiislavjanskichstran:otkodikologiiktekstologii,SanktPeterburg
2004,s.76–94.Bułgarskabadaczkaopublikowała12żywotówMścisławazawartych
wPrologachiMinejach,wzdecydowanejprzewadzeproweniencjibałkańskiej.
177
Ipat’evskajaletopis’,kol.293(pod6637r.).
178
Ipat’evskajaletopis’,kol.294.Pozatymzob.biogramyIzjasława,Rościsława,Światopełka
iWłodzimierzaMścisławowiczóworazJarosławaIzjasławowiczaijegosynaIzjasława.
179
Zob.np.V.A.Kućkin,„Pouèenie”VladimiraMonomacha,s.24–25.Autorzauważył,żewbli-
skimipatiewskiemulatopisie,wykorzystanymwPaterykukiewo–peczerskimJózefaTryzny
,
oznaczonokonkretnie,żeufundowanywKijowieprzezMścisławamonastyrnosiłwe-
zwanieTeodoraTyrona(idem,KnjažeskijpomjannikvsostaveKievo–peèerskogopaterikaJosifa
Trizny,DGVE1995g.,1997,s.198–199,230).
180
AnnaF
.Litvina,FedorB.Uspenskij,VyborimeniknjazejvX–XVIw.DinastièeskajaIstorija
skvoz’prizmuantroponimiki,Moskva2006,s.581.Nawiasemmówiąc,równieżświęto
TeodoraStratilataprzypadałonapoczątkulutego(7lub8).
181
T
.Mal,gin,ZercaloRossijskichGosudarej,s.150(„MstislavI.iliPetrVladimirović,Velikij”).
AleksandrNazarenkowspominaopóźnymźródleruskim(Čudoiževosvjatychotcanaše-
goNikolaiMirLikijskichèudotvorcaiarchiepiskopasotvorivšesjavvelikomNovjegradje(s1113
godu)[…],wyd.w:N.K.Nikol,skij,Materialydljaistoriidrevneruskojduchovojpis’mennosti,
NoNoI–XXIII,„SbornikOtdjelenijarusskagojazykaislovesnostiImperatorskojAkademii
Nauk”,t.82,nr4,s.58,59,61),wktórymMścisławowi,popierwsze,przypisanoimię
chrzestneJerzy,podrugie,otczestwoŚwiatosławowicz(A.V
.Nazarenko,Neizvestnyjepi-
zodizžizniMstislavaVelikogo,„Otećestvennajaistorija”1993,nr2,s.70–71).Jesttomoim
zdaniemdoskonałyprzykładpokazującyniskąwartośćinformacjigenealogicznychza-
wartychwtegotypuźródłach.Wpóźnymnowogrodzkimźródle,jakimjestKniga,gla-