Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Geografiaspołecznaijejmiejscewśródpokrewnychdyscyplin
(zazwyczajnieświadomie).Wrezultacienaszasubdyscyplinaniejestjednolita.
Metodologia,przedmiotizakresbadańulegałyciągłymmodyfikacjomwzależności
odzapotrzebowaniaspołecznego,azwłaszczaodrozwojumetodologiinaukwcałej
geografiiiwinnychpokrewnychnaukachspołecznychiekonomicznych.Można
postawićtezę,żewgeografiispołecznejprzezcałyokresjejistnieniadominowało
(przynajmniejwPolsce)konwencjonalistycznepodejściemetodologiczne.Podej-
ście,którewśródinnychgłównychorientacjifilozofiinauk,przedstawionych
np.przezZ.Chojnickiego(2000,s.11)charakteryzowałom.in.hpodnoszenieuogól-
nieńdogodnościzasad,związaneznadawaniempojęciomteoretycznymznaczenia
całkowicieścisłego”.
Jednymzkluczowychpytańjest,wjakimstopniupodejścienaukowestosowane
wgeografiispołecznejzbliżanasdozrozumieniamiejscaiskalizróżnicowańprze-
strzennychwpoznaniustrukturyróżnorodnychzjawiskspołecznych,ekonomicznych,
politycznychipsychologicznych.Przyjętozałożenie,żepodejścienaukowejest
najlepszymsposobempozwalającymnazrozumieniezróżnicowaniaprzestrzennego
relacjispołecznych.Założenietojestzgodneztraktowaniemwiedzyuzyskanej
wwynikubadańprowadzonychwramachgeografiispołecznejjakowiedzynaukowej,
albowiemwynikiteprzyczyniająsiędorozumieniafaktów.Wiedzanaukowa
wgeografii,wtymrównieżwgeografiispołecznej,macharakterscjentystycznyijest
towiedzaempiryczna,tj.intersubiektywniesprawdzalnaikomunikowalna(Choj-
nicki1999).Wujęciurealistycznymwiedzataprzyczyniasiędozrozumieniafaktów,
anietylkodoichopisu.Wrezultaciebadaniaempirycznezjawiskiprocesów
ekonomicznych,społecznych,demograficznych,politycznychikulturowychwprze-
strzenikrajuumożliwiajągeografiispołecznejwspółpracęzlicznyminaukami
społecznymi.
Wgeografiispołecznej,podobniejakwinnychnaukachspołecznych,przyjmo-
wanyjestzbiórpodstawowychzałożeń.Wedługautorówjednegozklasycznych
podręcznikówMetodybadawczewnaukachspołecznych(Frankfort-Nachmias,
Nachmias2001)sątonastępującestwierdzenia:naturajestuporządkowana,natura
jestpoznawalna,wszystkienaturalnezjawiskamająnaturalneprzyczyny,nicnie
jestdowiedzionesamowsobie,wiedzajestwyprowadzanaznabywanegodoświad-
czenia,wiedzaprzewyższaignorancję(s.20–22).
Wgeografiiparadygmatzróżnicowaniaprzestrzennegoibadaniastrukturprze-
strzennychwywodzisiębezpośredniozzałożeniaouporządkowaniunatury/rzeczy-
wistości(wtymspołecznej).Badaniageograficznewykazującepowtarzalność
iuporządkowanieprzestrzennezjawiskspołecznychwywodząsięzzałożenia,
żenaturajestpoznawalna.Podobniebadaniageograficznepoprzezwykrywanie
regularnościprzestrzennychzjawiskspołecznychzmniejszająpoledlawyjaśnień
ponadnaturalnychorazwzbogacajązasobywiedzydowiedzionejobiektywnie.
23
