Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.7.Gospodarkapokryzysiezadłużenia–innowacyjnośćisharingeconomykluczemdosukcesu
państwmiastaosiągnęłylepszewynikiniżobszarywiejskiepodwzględemwzrostu
zatrudnienia
20
.Miastawzmacniająswojąpozycjęwróżnymtempie,nadalParyż
iLondyncharakteryzujewzrostponadprzeciętny.Wlatach2000–2019miastapół-
nocnejczęściEuropywzrastałyszybciejniżpołudniowej,dynamiczniejszywzrostwi-
docznybyłrównieżwewschodniejicentralnejczęściEuropyniżwczęścizachodniej.
Wzrostgospodarczymiastpołożonychnawschodziekontynentuwynikałzniższego
poziomustartuorazpolitykiunijnej,którąobjętonowekrajeczłonkowskie.
1.7.Gospodarkapokryzysiezadłużenia–innowacyjność
isharingeconomykluczemdosukcesu
Podkoniec2009rokurozpocząłsiękryzyszadłużeniawstrefieeuro.Trudna
sytuacjawynikałaz:
—niedoskonałościstrukturalnejwspólnotywalutowej,
—umiędzynarodowieniarynkówfinansowych,
—światowegokryzysufinansowegozainicjowanegowStanachZjednoczonych
w2007roku,
—rozrzutnościwwydatkachpublicznych,
—wysokiejkonsumpcjiprzyniskimoszczędzaniu,
—łatwościudzielaniakredytówwysokiegoryzyka,
—pęknięciabańkispekulacyjnejwnieruchomościach.
KryzysdotknąłzwłaszczapołudnieEuropy.Grecja,Hiszpania,Portugalia
iWłochyrozpoczęływdrażanieprogramówoszczędnościowych,którepolegały
napodwyższaniupodatkudochodowegoiVAT
,wprowadzeniunowychnależno-
ściodnajbogatszych,zamrożeniuświadczeń(np.emerytur),podwyższeniuwieku
emerytalnegoicięciupłacwbudżetówce.Reformybyłyjednakniewystarczające.
Państwamusiałyod2010rokukorzystaćzpomocytzw.Trójki(KomisjiEuropejskiej
–KE,EuropejskiegoBankuCentralnego–EBCiMiędzynarodowegoFunduszu
Walutowego–MFW),abyspłacićdługpubliczny(296mldeurodlaGrecji,78mld
euro–dlaPortugalii)iratowaćsektorbankowy(100mldeuro–dlaHiszpanii).
Wzamianpaństwatezobowiązałysiędogruntownejrestrukturyzacjigospodar-
kim.in.poprzezprywatyzacjęwielupaństwowychfirminieruchomości.Tempo
wychodzeniazkryzysubyłozróżnicowane,np.Grecjinieudałosięszybkowyjść
zsytuacjiproblemowej.Dopierow2018rokuzakończyłsiętamostatni(trzeci)
programdostosowawszy.Mimodziałańnaprawczychdługpublicznyutrzymałsię
nawysokimpoziomieiwynosił181%PKB.
20
Monitorowanietegotrendujestważnezarównowkontekściewprowadzaniastrategiiinteli-
gentnegowzrostu,jakiprogramówwzrostusprzyjającychwłączeniuspołecznemu(społecznejinkluzji).
31