Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
11
statyczne(nachylenieiekspozycjastoku),niezaśuwarunkowaniamorfodynamiczne
(rodzajiintensywnośćprocesówprowadzącychdopowstawaniaformpowierzchniZie-
mi).Wopracowaniachgleboznawczychsformułowanokoncepcjęażurowościpokrywy
glebowejwynikającejzdynamikiprocesówmorfogenetycznych(Skiba,2006;Strzem-
ski,1956),wskazujesięteżnapłytkośćiszkieletowośćglebjakocechywynikające
zuwarunkowańgeomorfologicznych.
1.3.ZAKRESIMETODYKAPRACY
Badanyterenwcałościznajdujesiępowyżejgórnejgranicylasu.Jestonauznanaza
podstawowągranicęgeoekologicznąwKarpatach,oddzieladziedzinękrioniwalną,wy-
stępującąpowyżej,oddziedzinyumiarkowanejleśnej,występującejponiżej(Kotarba
iStarkel,1972).Obietedziedzinygeoekologicznecharakteryzująsięnietylkowystę-
powaniemzespołuswoistychprocesówgeomorfologicznych,lecztakżeróżnymichna-
tężeniem.Wybórdobadaństrefypowyżejgórnejgranicylasubyłpodyktowanytym,że
jesttoobszarnajintensywniejkształtowanyprzezgwałtowneprocesygeomorfologiczne
wywołaneekstremalnymizjawiskamihydrometeorologicznymi(Kotarbaiin.,1987).
Dobadańwybranonajbardziejreprezentatywneformygeomorfologiczneorazwykształ-
conewichobrębiegleby(Plansza1,2,3,4).
Masywtatrzańskizapewniaodpowiedniezróżnicowaniewarunkówgeoekologicz-
nych(Plansza1,2)ijednocześniejesttoobszarbardzodobrzeprzebadanypodwzglę-
demgeologicznym,geomorfologicznym(równieżwujęciudynamikiprocesówrzeź-
botwórczych)iglebowym.Badaniazostałyzlokalizowanewnastępującychobszarach
Tatr:(1)rejonMorskiegoOkaiDolinyPięciuStawów,(2)rejonKrzyżnego–Koszystej,
(3)rejonLiliowego–Beskidu–KasprowegoWierchu,(4)stokiKopyKondrackiej(Ryc.
1.1,1.2).
Tereny,wktórychprowadzonobadania,odznaczająsięzróżnicowaniemformipro-
cesówgeomorfologicznych(Plansza1a–f,2b).Zbudowaneonezgranitoidów,
przyczymwrejonieLiliowe–Beskid–KasprowyWierch–KopaKondrackatospecy-
ficzneskałynależącedotzw.WyspyGoryczkowej.Skałyte,mimodośćwyrównane-
goskładumineralnego,wykazujązróżnicowanietypówpetrograficznych(Woldańska
iMichalik,1996).Opróczgranitoidówwziętorównieżpoduwagęskałyosadowewy-
stępującenastykuzpodłożemkrystalicznym(przełęczLiliowe:wapienieiłupkiilaste,
KopaKondracka:wapienie).
Badanyobszarznajdujesięwklimatycznympiętrzebardzochłodnymiumiarkowa-
niezimnym(Hess,1965).Średniatemperaturarokuwobszarzebadańjestniższaod
+2°C,średniarocznatemperaturastyczniajestniższaod–8,5°C,średniarocznatem-
peraturalipcazaśjestniższaod+8,2°C.Średniasumaopadówwciągurokuprzekra-
cza1500mm,wykazującmaksimumnawysokościokoło1900mn.p.m.Ważnejest
uwzględnieniemożliwościwystąpieniaopadówodużymnatężeniu,cowarunkujemoż-
liwośćwystępowaniaintensywnychprocesówmorfogenetycznych(Kotarbaiin.,1987).