Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Procesystarzeniasięipotrzebarozwianiagerokinezjologii
7
ślononawet(tzw.Hayflicklimit),żekomórkamożedzielićsięjedynieścisłąliczbę
razy(około50),poczymginie.
2.Teoriastopniowychuszkodzeń.Zgodnieztąteoriąkomórkiulegająuszko-
dzeniuprzezakumulacjębłędówwobrębieDNA,skrzyżowanesprzężeniegenetycz-
ne(ang.cross-linkage)orazgromadzeniesięproduktówodpadowych,glukozyiwol-
nychrodnikówwobrębiekomórek.Zaszczególniereaktywneuznawanowolne
rodniki,którestająsięprzyczynąprocesówutlenianianiszczącegomembranykomó-
rek,mogąuszkadzaćkomponentyDNA,negatywniewpływająnasyntezęRNA,za-
kłócająmetabolizmwobrębiekomórekorazuniemożliwiająwłaściwyichpodział.
Wolnerodnikiszczególnieszkodliwiewpływająnaukłady:sercowo-naczyniowy,
nerwowo-mięśniowy,odpornościowyiwewnątrzwydzielniczy.
3.Teoriastopniowejutratyrównowagi.Zakładasiętu,żeustrójczłowiekana
różnychjegoetapachpodlegazakłóceniomwrównowadzebiologicznychfunkcji.
Szczególniewidocznejesttowramachsystemunerwowego,rdzeniakręgowegoiwy-
dzielaniawewnętrznego.Wadliwaczynnośćwobrębiebiochemicznejsieciłączącej,
któraregulujewydzielaniehormonówiuniemożliwiaadaptacjędowystępujących
stresówiwyzwańzestronyśrodowiska,stajesięprzyczynąfizjologicznychimeta-
bolicznychzakłóceńwfunkcjonowaniuustroju.
4.Psychologiczneteoriestarzeniasię.Możnatuwymienićprzedewszystkim
stworzonąjeszczewlatach40.ubiegłegowiekuprzezMaslowateorięopartąna
założeniuwystępowaniahierarchiizaspokajaniapotrzeb,wpierwniższegorzędu,
apóźniejwyższego.Późniejszateoriapsychospołecznegostadiumrozwoju[67]
zakładała,żerozwójczłowiekapostępujeprzezosiemetapów,akażdycharaktery-
zujepewientyppsychicznegoispołecznegokryzysu.Trzyostatnieetapy(wystę-
pującemiędzywiekiemmłodzieńczymapóźnymokresemdorosłości)można
scharakteryzowaćjakopozytywnyrozwójosobowościisatysfakcjonującestarzenie
siępodwarunkiem:a)dobrychibliskichrelacjizprzyjaciółmiiposiadaniaosób
kochanych;b)zadowoleniazżyciarodzinnegolubzjakiejśformypracy;c)spoglą-
daniawprzeszłośćzdumąisatysfakcją.ZkoleiBaltesiBaltes[13]uznali,żesa-
tysfakcjonującestarzeniesięnajlepiejopisujestworzonaprzeznichteoriawybiórczej
optymalizacjipołączonejzkompensacją.Naciskpołożonotunazdolnościadapta-
cyjneosobystarszejdofizycznych,umysłowychispołecznychbrakówwpóźnych
latachżyciaprzezpoprawęfunkcjonalnychkompetencjidomyślenia,odczuwania,
działaniaipodejmowaniazachowańwzgodziezzadaniamistawianymiprzezśro-
dowisko.Dobiologicznychteoriistarzeniasięnajsilniejnawiązywałateoriakumu-
lacjistresówopracowanaprzezHansaSelyegow1956roku.Wskazywanotuna
stopniowewyczerpywaniesięzdolnościadaptacyjnychwskutekkumulatywnego
nieustannegotraceniamałychcząstektkankiustroju.
