Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wabiknapatriarchat
Pytanieosojusznikówemancypacjikobietmożebyćkłopotliweiniewygodne.
Szczególniejeślitropisięsojusze,którerykoszetemuderzyćmogąwromanty-
zowaną,ideologizowanąijednocześnieidealizowanąwizjęhistoriisamotnejisamo-
dzielnejwalkimniejszościowłasneprawa.Wielokrotniedowiedziałemsięotym,
piszącoemancypantachiemancypatorach,czylimężczyznachwspierającycheman-
cypacjęPolekwdrugiejpołowiexixinapoczątkuxxwieku1.Wkonferencyjnych
ipanelowychdyskusjachzwiązanychzprezentacjąwynikówbadańpojawiałysię
pytania-zarzutyzwiązanezbiologicznąispołeczno-kulturowąpłciąsojuszników.
Mężczyznawemancypacji,araczejmężczyznawfeminizmie,ponieważzarzutyfor-
mułowanebyłyzperspektywywspółczesnej,okazywałsiępersonanongrata.Pochy-
laniesięnadjegoroląifunkcjąnieśćmiałoimożezagrożeniawpostaciodebrania
miejscaizasługprzewodniczekiuczestniczekruchówwalczącychoemancypacjęko-
biet.PisanieomęskichsojusznikachemancypacjiPolekspotkałosiętakżezzarzu-
temrewizjikształtowanejnanaszychoczachherstorii,zbierającejopowieścixviii,
xixixx-wiecznychPolek.Wskazanezarzutywiążąsięzestanowiskiem,wedlektó-
regomężczyznajakoreprezentantkulturypatriarchalnejobdarzonyzostałniezby-
walnymprzywilejem.Ten,zdefinicji,odróżniagoodkażdejkobiety.Takrozłożone
akcentyodwołująsiędosystemowegodoświadczeniaopresji,którejpodstawąjest
płeć.Zarównomężczyzna,jakikobietamogądoznawaćprzejawówdyskryminacji,
jednakspotykająceichformyipraktykiseksizmumająsiędiametralnieróżnić.Nie
możnatraktowaćichsymetrycznie.Międzyspołeczną,kulturową,politycznąieko-
nomicznąpozycjąmężczyznikobietprzebiegawyraźnagranica-podstawasystemu,
wktórymobiepłcieustawionezostaływstosunkachhierarchicznych.
Teróżniceihierarchiastająsięprzeszkodamiwrysowaniupodmiotowoujętejopo-
wieściomiędzypłciowejwspółpracywwalceoemancypacjęPolek.Wtakwytyczo-
nympolusojusznikemancypacjikobiet,definiującysięjakomężczyzna,znajdzie
sięwcentrumpodejrzenia2.PisałotymMichaelKimmel3,gdyzwracałuwagęna
1
M.Duda,Emancypanciiemancypatorzy…Niniejszewprowadzenie,wodpowiednichfragmen-
tach,jestskróconymwykłademprezentującymwynikibadańopublikowanewewskazanejpracy.
2
Czymężczyznamożebyćpodmiotem,czytylkoprzedmiotembadańfeministycznych?Czymę-
skifeminizmtooksymoron?Czypragnieniemężczyzny,bybyćpodmiotemdyskursufemini-
stycznego,niejestchęciąpodstępu,skolonizowaniaostatniegoterytorium,naktórymniema
głosu?-tozestawpytań,naktóreodtrzechdekadodpowiadająanglosaskiebadaczkiibada-
cze.IchdyskusjestreszczamwksiążceEmancypanciiemancypatorzy,wrozdzialeMężczyźni
ifeminizm(y).
3
M.Kimmel,Who’sAfraidofMenDoingFeminism?,w:MenDoingFeminism,red.T.Digby,New
York1998,s.57-68.
18rWPROWADZENIE
