Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Sprzymierzeńcyisojusze
Nieumiemsobienawetwyobrazićtego,cobędziezżyciemludzkości,jeżelipołowajej-ko-
bietywejdąnaprawdęwtożyciezwoląświadomą,zsiłąodpowiadającąnietylkoswejlicz-
bie,lecziwaloremkobiecym,silniejszympodpewnymwzględemodmęskich.Dzisiejsze
doświadczenianiczegojeszczenampowiedziećniemogą,bodotychczaskobietyodgry-
wają-pomimoswychpraw-niezwykleskromnąrolęwżyciugminyczypaństwa.Jestto
śpiącejeszczewojsko,któreniewyszłodowalki.Cobędzie,gdypołowaludzkościsięzbu-
dziizaczniedziałać,tegoniktprzewidziećniemoże.Ajednakjużwówczaszobowiązywa-
łemsięmoralnieipolitycznie,żebędędziałałnarzeczpowszechnegogłosowaniadlako-
biet!Izobowiązaniategostarałemsiędotrzymać.Apanudr.Leowiodpowiedziałem,że
wiemy,jakietrudnościnadrodzeurzeczywistnieniażądańkobiecych,ajednak„rozpo-
czynamyoniewalkę,nieprzesądzając,czybędziedługąiuporczywą”24.
PowyższesłowatofragmentpamiętnikówIgnacegoDaszyńskiego.Ichpierwsze
wydanieukazałosięwKrakowiewlatach1925-1926,jednakwzacytowanymakapi-
cieDaszyńskiwracadolutego1911roku,kiedytoodbyłasiępierwszakonferencja
„socjalistyczniezorganizowanychkobiet”25.UtworzonowówczastymczasowyKomi-
tetCentralnydlakierowaniaagitacjąwcałymkrajuizakładaniamiejscowychkomi-
tetówagitacyjnychorazuchwalono,że19marcaodbędziesięDzieńKobiet.Dalejpo-
litykpisał,conastępuje:
Dnia19marcanawielkimzgromadzeniukobiecymbyłemgłównymreferentem,żąda-
jącdlakobietczynnegoibiernegoprawawyborczegodoparlamentu,sejmuigminy.Po
mnieprzemawiałaznakomitamówczyni,uczona,panidrDaszyńska-Golińska,rozwija-
jąccałypolitycznyispołecznyprogramkobietpracujących.Żądaławięcpolitykipokojo-
wej,ochronyspołecznejkobiecejpracy,inspektorekpracy,zniesieniaprostytucjiialkoho-
lizmu,reformyprawmałżeńskich,ochronydzieci,walkizdrożyzną,opiekipaństwanad
starcem,wdowąisierotąitp.26
PrzemówienieDaszyńskiegospotkałosięzżyczliwymprzyjęciemówczesnegopre-
zydentaKrakowaJuliuszaLeo,któryprzyjąłusiebiedelegacjęwiecukobiecego.Pa-
nieusłyszałyzapewnieniawłodarza:„WzoremdlanaspowinnabyćAnglia[…]gdzie
kobietybardzopożyteczniepracująwsamorządziemiejscowym,adoparlamentu
napróżnodostaćsięusiłują”27.OdpowiedźDaszyńskiegonadeklaracjęodnajdu-
jemywpierwszymcytacie.Wpamiętnikupublicystaodnotowałrównież,żewroku
spotkaniadelegacjikobietzprezydentemKrakowapierwszakobietazasiadałajuż
24I.Daszyński,Pamiętniki.Częśćii,Warszawa2017,s.107.
25Tamże,s.105.
26Tamże,s.106.
27Tamże.
WPROWADZENIEs29