Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Czypotrzebnyjestnowyparadygmatrównoważeniaefektywnościisprawiedliwości?
Przesłanki,zpowoduktórychpowstałatateoria
Postulowanywtomie1paradygmatzintegrowanegorozwojuzobowiązujedomyśle-
niainterdyscyplinarnego,holistycznego,zorientowanegoprospektywnienaracjo-
nalnerozwiązywaniewyzwańizagrożeńrozwojowychprzyszłości.Okumulujących
sięryzykachprzetrwanialudzkościwiemyjużwiele[Attali,2002;Kołodko,2013;
Hungtington,1997;Bogle,2009;Bauman,2010;Beck,2002;Barber,2009;Galbraith,
2004;Randers,2014].Wiemyteżwieleobezradnościwobectychzagrożeńekonomii
głównegonurtuopartejnaparadygmatachindywidualizmu,którejzwolennicyhoł-
dująnadmiernemuredukcjonizmowi,policzalności,precyzjimatematycznej,eleganc-
kimmodelomużytecznymdlastylizowanychfaktówianalizilościowych,pomijającym
zwykleto,cojestniewymierne,niewspółmierne,chaotyczne,koincydentne[Frydman,
Goldberg,2009;Sedlacek,2009;Zawiślak,2011;Mączyńska(red.),2014].
Niemądrzebyłobysądzić,żetepomijanewteoriachimodelachekonomicznych
faktyniemająznaczeniadlajakościnaszegożycia.Mamyjednakproblemyzwyzby-
ciemsięskłonnościdomechanistycznejpercepcjiprocesówekonomicznych,gdyż
chcielibyśmy,abymożnabyłonimitakłatwosterowaćjakmaszynami.Tenprzejaw
irracjonalizmuludzkiegoumysłujestwpisanywjegonaturę,jestwyrazemtęsknotyza
doskonałością,wolnością,bezpieczeństwem,podmiotowością.Dlatego,jakzauważył
AdamSmithwTeoriiuczućmoralnych:HPragnienie,bybyćwiarygodnym,pragnienie
przekonywania,przewodzeniaikierowaniainnymizdajesięjednymznajsilniejszych
zwszystkichnaszychnaturalnychpragnień[Smith,1989,s.474].Uczenirealizują
jeprzeztworzenieteorii,modeliteoretycznych,idei,któremogłybymiećznaczenie
poznawcze,prognostyczneiaplikacyjne.
Misjaekonomiipowinnasięwyrażaćrównież,amożeprzedewszystkim,wna-
leżytymwypełnianiufunkcjiprognostycznychiaplikacyjnych,aniejedynieopiso-
wo-poznawczychidlategomusisięopieraćnaparadygmatachumożliwiających
wykorzystywanieteoriidoefektywnegorealizowaniacelówrozwojowychwszystkich
grupuczestnikówgospodarowania,wszczególnościzaśmotywowaniadopomnaża-
niadobrobytuindywidualnegobezumniejszaniadobrobytuinnych,takżeprzyszłych
pokoleń,czyliwduchusamoodpowiedzialności,odpowiedzialnościwewnątrzpo-
koleniowejimiędzypokoleniowej.Ztakrozumianejmisjiekonomiiwyłaniasiępy-
tanieonowespojrzenienakryteriasprawnościmechanizmówregulacjisystemów
ekonomicznych,którewpraktycesąmieszankąmechanizmów,instytucji,narzędzi
iprocedurwyłaniającychsięspontanicznieikreowanychdecyzjamiuczestnikówgo-
spodarowania,wtymrównieżprzezorganywładzpaństwowychiponadnarodowych.
Rosnącaświadomośćtakrozumianejmisjiekonomiisprawia,żeodczasupu-
blikacjipierwszegoraportuKlubuRzymskiegow1973r.ekonomiaPKB-owska
stopniowostraciswójblaskwdebatachteoretycznych.Ciąglejednakjestpodstawą
uprawianiapolitykmakroekonomicznych,zarównotychopartychnaparadygmatach
ekonomiiliberalnej,jakikeynesowskiej.Niezostałateżporzuconawstrategiachroz-
wojuzrównoważonegoekonomicznie,społecznieiekologicznielansowanegoprzez
RadęEuropejską,leczwsymbioziezniąopracowywanesąjejwytyczne,którestano-
wiąpodstawędonarodowychstrategiirozwojusygnatariuszyUE.