Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Godziwewynagrodzenieaodpowiedzialnyrozwój
13
Efektywnośćekonomicznawynikazdziałaniapozbawionegomarnotrawstwa,
skutecznychizorientowanychnaefektysynergiczneiograniczaniestratnościtech-
nikdziałania.Wtymznaczeniujestfundamentalnymwarunkiemsprawnościsystemu
ekonomicznego,azarazemnależyjąpostrzegaćjakocnotęmoralnąniezbędnądo
respektowaniaodpowiedzialnościwobecsferynaturyiprzyszłychpokoleń.Dbałość
ojejzagwarantowaniejestbezspornatakżewwymiarzeetycznym.
Pojęciesprawiedliwościjesttrudnedozdefiniowaniazuwaginajejmentalneza-
korzenieniewtymcodobreizłe,niewymierneiniewspółmierne,faktachmentalnych,
czyliregułachpercepcjizakorzenionychnietylkowprawie,lecztakżewreligii,zwy-
czajach,właściwościachiindywidualnychograniczeniachpsychiki.Sprawiedliwość
macharakternormatywny,jestoczekiwaniembezstronności[Rawls,1971],zgod-
nościzprocedurami(równychprawdowolnegowyboru)[Nozick,2010],warunków
umożliwiającychużytkowaniewolności[Sen,2002],jakozaścnotamoralnawujęciu
HKatechizmuKościołaKatolickiego”[KatechizmKościołaKatolickiego,1994,poz.1807]
H(ł)poleganastałejitrwałejwolioddaniaBoguibliźniemutegocoimsięnależy”.
Jeślizałożyć,żenaturajestdziełemBoga,należywówczasprzyjąć,żerozumneużytko-
waniewolnegowyboruikreatywnościludzkiejpsychikimamiejscewówczas,jeślijest
zgodnezprawaminatury.NienegowałichtwórcaekonomiiklasycznejSmith,ajego
koncepcjapodziałuzaczerpniętaodArystotelesapostulujepodziałproporcjonalnydo
wkładukażdegozwłaścicieliczynnikówwytwórczychdoproduktu.Doniejteżnawiązu-
jepostulowanawtymtomiekoncepcjagodziwegowynagrodzenia,jednakzwykorzysta-
niemprawtermodynamikiiwtymznaczeniujestzgodnazprawaminatury.
Pytanieonowepodejściedokwestiirelacjimiędzyefektywnościąekonomiczną
asprawiedliwądystrybucjądochodówrodziteżproblemy,najakienatrafiająpań-
stwaczłonkowskieUEprzedograniczeniemrozbudowanychprzywilejówsocjalnych,
którezapewniająrządompoparciegrupspołecznychnimiobdarzonych,alerówno-
cześniegenerująogromnekosztyiograniczająkonkurencyjność.RównieżHStrategii
naRzeczOdpowiedzialnegoRozwoju”,którajakdotychczasświęcispektakularne
sukcesy,cozostałowskazanewtomie1,zwolennicyekonomiimainstreamowejzarzu-
cająszafowanieprzywilejamisocjalnymi,politycyzaśopozycjiścigająsięzrządzącymi
woferowaniutegotypuprzywilejówwnadzieinaprzejęciesterurządów.
Godziwewynagrodzenieaodpowiedzialnyrozwój
Odpowiedzialnośćwwymiarzeosobowymzatych,którychlosodnaszależy,imiędzy-
pokoleniowymwymagauznaniaekonomicznościdziałańjakocnotymoralnej,agodzi-
wegowynagrodzeniajakowarunkukoniecznegozachowaniaiwzrostu(reprodukcji)
kapitałuludzkiegozdolnegodorealizowaniacelówzintegrowanegorozwoju.Dlatego
należyszukaćwiarygodnejodpowiedzinieobciążonejracjamiideologicznymi,znie-
kształceniamizwiązanymizbłędnymikursamiwalutowymi,napytania,jakidystans
dzieliPolskęwczasachrealizacjiHStrategiinaRzeczOdpowiedzialnegoRozwoju”
odgodziwegowynagrodzeniaiczyniedziejesiętokosztemproduktywnościpracy.