Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.5.Grecja
25
Wlatach1200-700p.n.e.tworza
Lsie
LwGrecjimiasta-państwa.Najwie
Lksze
znaczenierdnichmiałyAteny,Korynt,Argos,Sparta,Megara,Eginaoraz
Milet.WVIIIiVIIw.p.n.e.znaczniewzrosłozaludnieniemiastgreckich.
Przez
lywałyoneokresprosperity.Rozwijałsie
Lhandelirzemiosło.
Najbardziejznaneprawiewcałymwczesnymcywilizowanymświeciebyły
greckiewyrobyceramiczne.Pocza
LtkowodominowałaceramikazKretyiRodos,
pźniejpalme
Lpierwszeństwawtej,,branz
ly’’przeje
Lły:Korynt,Atenyiregion
Attyki37.Licznirzemieślnicyzajmowalisie
Lprodukcja
Lbroni,sprze
Ltwdomowych
inarze
Ldzirolniczych.Cenionebyłorzemiosłoartystyczne,zwłaszczawyroby
zbra
Lzu,złotaisrebra.Waz
lna
Lrole
Lodgrywałabudowaokre
Ltw.Duz
lezyski
przynosiłaeksploatacjarudmetali:z
lelaza,ołowiuisrebra.Wkopalniachmasowo
zatrudnianoniewolnikw.WsamejAttycewkopalniachsrebrapracowałoponad
100tys.niewolnikw,coprzynosiłohorrendalnezyskiwłaścicielom38.
Rozwjrzemiosła,eksploatacjaniewolniczejsiłyroboczejiintratnyhandel
zamorskidoprowadziłydowyja
Ltkowegodobrobytuwarstwyposiadaczy.rd
wszystkichpaństw-miastnajwie
LkszebogactwazgromadzonowAtenach39.
Rolnictwo,zewzgle
Ldunaniedogodnewarunkinaturalne,wgospodarce
greckiejodgrywałoduz
lomniejsza
Lrole
L.Bodźcemdorozwojurolnictwabyło
przyspieszenieurbanizacji,ktraspowodowaławzrostzapotrzebowanianaprodukty
rolneisurowcedlarzemiosła.Szczeglnycharaktermiałystosunkiwłasnościowe
wSparcie.Ziemiastanowiławłasnośćpaństwa.Uz
lytkownikamidziałek(wszystkie
byłytejsamejwielkości)bylispartiaci,apracowalinanichheloci(ludność
zalez
lna).InnycharaktermiałystosunkigospodarczewAtenach.Obokduz
lych
maja
Ltkwziemskichegzystowałygospodarstwachłopskie.Długoletniawojna
peloponeska(431-404r.p.n.e.)zrujnowaławłcicieliziemskich;upadłyrwniez
l
gospodarstwachłopskie.Powojnieichzboz
leniewytrzymywałokonkurencjize
zboz
lemzamorskim;produktywnośćgospodarstwchłopskichbyładuz
loniz
lszaniz
l
maja
Ltkwzatrudniaja
Lcychniewolnikw40.
DladziejwGrecji,zwłaszczadlajejrozwojugospodarczego,doniosłe
znaczeniemiaławielkakolonizacja(około700-500r.p.n.e.).Wybitnybadacz
staroz
lytnościN.G.L.Hammonduwaz
la,z
le:,,Zpraktycznychosia
Lgnie
Lćmiast-państw
greckichz
ladneniebyłobardziejdalekosie
Lz
lneitrwalszewswychskutkachniz
l
ruchkolonizacyjny.Stworzyłonkanał,przezktrykulturahelleńskadotarłado
37N.G.L.HammondDziejeGrecji,Warszawa1977,s.164-172.
38WAtenachokoło360r.p.n.e.byłoprawdopodobnie200tys.niewolnikw,codajemniej
wie
Lcejjednegoniewolnikanakaz
ldegowolnegoczłowieka.Platonpodaje,z
lewkaz
ldympaństwie
wzamoz
lnymdomubyłoconajmniejpie
Lćdziesie
Lciuniewolnikw.Tonowe,,bogactwo’’niebyło
udziałemkilkumiast,leczcałejGrecji,jejkoloniiorazśrdziemnomorskiegowybrzez
laHiszpanii,
brzegwAdriatykuipłnocnychbrzegwMorzaCzarnego.N.G.L.Hammondop.cit.,s.608i616.
39Bogaciludziemieliwspaniałedomyisprze
Lty,dobrekonieikosztownyekwipaz
l,abogate
kobietywytwornestroje,złota
Lbiz
luterie
Liwielesłuz
lebnic.Ibidem,s.610.
40W.Pia
LtkowskiWykładyzhistoriimyśliekonomicznej.Staroz
˙ytnaGrecjaiRzym,Ł2001,
s.10-11.