Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
3.PROCEDURAROSYJSKA
Postępowaniekarnerosyjskiejestgodneuwagi,bowiemwostatnimczasie
(wpolskiejliteraturzeprawniczej)niepisanozawielenatentemat.
Należywięcprzypomnieć,żewRosjiprzedrewolucyjnej,ażdodrugiejpo-
łowyXIXwiekupanowałprocesinkwizycyjny.Dopieroustawyprocesowe
z1864roku(itonienacałymówczesnymterytoriumRosji)wprowadziły
procesmieszany,opartynamodelachangielskimifrancuskim,zprokuraturą,
sądamiprzysięgłymiisędziamipokoju,wybieranymiprzezorganysamorządo-
we.WKrólestwiePolskim(tzn.naczęściziempolskichpodzaboremrosyj-
skim
30)ustawytewprowadzonozeznacznymizmianamidopierowroku1875,
przyczymsądówprzysięgłychnieutworzonowogóle,asędziówpokoju
mianowałrząd.OboktychprzepisówwRosjiistniałyspecjalneustawyproce-
sowedlawojska,chłopów,anawetduchowieństwa.Wnastępnychlatachzresztą
nastąpiłozawężeniewłaściwościsądówprzysięgłych,jakiograniczenie
jawnościprocesu
31.
StantakiistniałdowybuchuPierwszejWojnyŚwiatowejwroku1914.
Wdniu24listopada1917roku–jużnowewładze–wydałyDekretosądzienr
1,któryustanawiałnowerewolucyjnesądownictwokarne;następniewydano
Dekretosądzienr2zdnia22lutego1918rokuorazustawęosądzieludowym
zdnia20listopada1918rokuiustawęosądzieludowymz1920roku.Wroku
1922skodyfikowanoustrójsądówipostępowaniekarneFederacjiRosyjskiej.
W1924rokuwydanoogólnozwiązkowetzw.podstawyustrojusądóworazpod-
stawypostępowaniakarnego,awroku1923utworzonoSądNajwyższyZSRR
(ogólnozwiązkowąprokuraturęZSRRpowołanodopierowroku1938).Wroku
1936uchwalonoKonstytucjęZSRR,wwynikuczegowroku1938wydano
ustawęoustrojachsądówZSRR,związkowychiautonomicznychrepublik.Po
wojnieuchylanostopniowonajbardziejrygorystyczneregulacjekarne.Wdniu
landesgericht)rozpoznającrewizjęodwyrokuwsprawierozpoczętejprzedsądempowiatowym
zwrócisiędoTrybunałuFederalnegoorozstrzygnięciekwestiiodstępstwaoddotychczasowego
orzecznictwainnegowyższegosądukrajowegolubTrybunałuFederalnego(§121u.1pkt3
GVG).WiększośćsprawpozostajewięcpozazasięgiemkontrolirewizyjnejTrybunałuFederalne-
go,coniewpływadobrzenazachowaniejednolitościstosowaniaprawa,arozbieżnościorzecznic-
twaniemieckiegosąbardzoduże.Zob.St.Waltoś:Proceskarny–zaryssystemu,Warszawa
1998r.,s.120-121.
30ЦарствоПольское–istniejącewlatach1815-1916;po1874rokuwramachrepresjiograni-
czonojegoautonomię,asamoKrólestwozaczętookreślaćmianemKrajuPrzywiślańskiego(ros.
ПривислинскийКрай);zob.NowaEncyklopediaPowszechnaPWN,Warszawa1997r.
31Zob.M.Cieślak:Polskaprocedurakarna–podstawowezałożeniateoretyczne(wyd.III–
zmienioneirozszerzone),Warszawa1984r.,s.114;zob.ponadto–Л.К.Енаева:Уголовный
процесс,Москва2003.
