Gry na szachownicy w kulturze dworskiej i rycerskiej średniowiecznej Anglii na tle europejskim

Robert Bubczyk

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-227-2950-2

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Rok wydania:

2015

Liczba stron:

262

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Bubczyk, Robert. Gry na szachownicy w kulturze dworskiej i rycerskiej średniowiecznej Anglii na tle europejskim. Red. . Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2015, 262 s. ISBN 978-83-227-2950-2

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Bubczyk, R.

T1 Gry na szachownicy w kulturze dworskiej i rycerskiej średniowiecznej Anglii na tle europejskim

PB Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

PP Lublin

YR 2015

SN 978-83-227-2950-2

Bibliografia BibTex:

@Book{ 212937, author = "Bubczyk, Robert", editor = "", title = "Gry na szachownicy w kulturze dworskiej i rycerskiej średniowiecznej Anglii na tle europejskim", publisher = "Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej", year = "2015", address = "Lublin", isbn = "978-83-227-2950-2" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Bubczyk, Robert

ED -

TI - Gry na szachownicy w kulturze dworskiej i rycerskiej średniowiecznej Anglii na tle europejskim

PB - Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

CY - Lublin

PY - 2015

SN - 978-83-227-2950-2

ER -

Netografia (standard APA):

Bubczyk, Robert. Gry na szachownicy w kulturze dworskiej i rycerskiej średniowiecznej Anglii na tle europejskim [baza danych online] Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2015 [dostęp: 25 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/gry-na-szachownicy-w-kulturze-dworskiej-i-rycerskiej-sredniowiecznej-robert-bubczyk-212937.

średniowiecze, dwór, szlachta, kultura średniowieczna, gra w szachy

Autor podjął zagadnienie analizowane w literaturze przedmiotu, ale w Polsce dotychczas nieobecne. Postarał się rozpatrzyć grę w szachy w bardzo szerokim aspekcie kultury średniowiecznej Europy, szerszym i bardziej wszechstornnym niż w dotychczasow...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-227-2950-2

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Rok wydania:

2015

Liczba stron:

262

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp8
Miejsce gier planszowych w wychowaniu rycerskim 20
Rozdział I 20
Gry elementem kształcenia rycerza w duchu kultury rycerskiej i dworskiej (według idealnego obrazu zawartego w przekazach literackich)20
Gry na szachownicy w podręcznikach dla władców (obraz postulowany)40
Rola szachów i gier tabula w socjalizacji rycerza i damy (obraz bliższy rzeczywistości)51
Król i szachownica. Symboliczne i rozrywkowe wykorzystanie szachów i gier z grupy tabula w życiu władcy 68
Rozdział II 68
Gra na szachownicy w roli środka opisu rzeczywistości68
Spotkania przy grach planszowych jako instytucja towarzyska87
Funkcjonowanie gier na szachownicy w życiu możnowładztwa i rycerstwa 112
Rozdział III 112
Szachy i szachownica w funkcji przedmiotów zbytkownych i luksusowych112
Rycerz gra w szachy – gra jako zajęcie hazardowe i prestiżowe rycerstwa127
Szachy jako symbol i alegoria społeczeństwa, miłości, młodości i śmierci141
Gry planszowe i ludzkie namiętności 158
Rozdział IV 158
Szachy i szachowe rozgrywki – rekwizyt i pretekst w miłości dwornej158
Wykorzystanie gier na szachownicy w planach knowań i zatargów – szachy grą wojenną, orężem i elementem intrygi175
Krytyka gier w szachy i tabula. Stosunek Kościoła hierarchicznego i ludzi Kościoła do gier planszowych i losowych 196
Rozdział V 196
Zakończenie 222
Summary 228
Bibliografia234
Indeks nazwisk254

Miejscegierplanszowychwwychowaniurycerskim

stiiAbbasydówprzeżywaswójwielkirozkwit.2WrazznajazdamiArabów

znajomośćszachówprzenosisięnaterenEuropy.

WażnymetapemwdziejachrozprzestrzenieniasięgrynaStarymKon-

tynenciebyłwiekIX.WówczastoArabowieopanowaliznacznączęśćPłw.

Iberyjskiego,tworząctamEmirat,apotemKalifatKordobański,atakże

podbiliSardynię,KorsykęiSycylię,skądwyprawialisięnaterenychrześci-

jańskiejEuropy,np.doDolnejBurgundii.ZArabamigraniczyłoteżCesar-

stwoBizantyjskie.TowłaśnieprawdopodobniedokońcaXwiekugraw

szachyrozpoczęłaswąwędrówkęwśródspołecznościchrześcijańskich.3

Jakwspomnianowewstępie,whistoriografiiprzyjmujesię,żeszachy

dokonałypenetracjiłacińskiejEuropyzachodniejdwiemadrogami,poprzez

Płw.PirenejskidoKrólestwaFrancji,adalejdoAngliiiSkandynawii(tam

znanebyływXIw.),zSycyliinaPłw.Apenińskiidalejnapółnocdośrod-

kowejEuropy,naterenyCesarstwaRzymskiegoNaroduNiemieckiego.

WreszcieszachydotarłypoprzezBizancjumnaterenywschodniejEuropy,

doksięstwruskich.4NaterenachpolskichgrabyćmożeznanabyłajużwXI

stuleciu.Przemawiajązatymtzw.szachysandomierskie,odkrytewłaśniew

Sandomierzuwpostaciprawiekompletnegozestawudogry.Badaniaarche-

ologicznewykazały,żebierkiszachowezSandomierzastanowiąrodzimy

wytwórocechacharabskich.Ichpierwowzórmógłdotrzećnaziemiepierw-

szychPiastówszlakamihandlowymiłączącymipaństwawschodniejEuropy

zkrajamiarabskimipoprzezKijówdoKrakowa,idalejprzezPragędoza-

chodniejEuropy.Niejestjednakwykluczone,żeszachydostałysięnazie-

miepolskierównieżpoprzezSkandynawię,gdyżniektóreznalezionewin-

nychmiejscachPolskibierkiszachowenoszącechycharakterystycznedla

produktówwytwarzanychwnorweskimośrodkuTrondheim.Obecnie,w

PaństwowymMuzeumArcheologicznymwPoznaniutrwająpracearcheolo-

giczne,które,miejmynadzieję,pozwoląbardziejprecyzyjnieustalićdrogi

importuszachówdoPolski.5

---

2R.D.Keene,GrandmastersofShantranjandtheDatingofChess,[w:]AncientBoardGames

inPerspective,wyd.I.L.Finkel,London2007,s.158-161.

3H.M.Gamer,TheEarliestEvidenceofChessinWesternLiterature:TheEinsiedelnVerses,

„Speculumd,t.20,1954,s.739-740;R.Eales,ChangingCultures.TheReceptionofChessinto

WesternEuropeintheMiddleAges,[w:]AncientBoardGamesinPerspective,wyd.I.L.Finkel,Lon-

don2007,s.162-168.

4R.Eales,Chess...,s.19-38.

5R.Bubczyk,GrywszachyikościwśredniowiecznejPolscejakoelementeuropejskiejkulturyrycer-

skiej,„RocznikPolskiegoTowarzystwaHeraldycznegod,n.s.t.VI,2003,s.8(tamżeliteratu-

ra).Badanianadznaleziskamiśredniowiecznychbierekszachowychnaziemiachpolskich

Brak wyników

Gry na szachownicy w kulturze dworskiej i rycerskiej średniowiecznej Anglii na tle europejskim

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra