Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.ESTETYKAGRECKICHOJCÓWKOŚCIOŁA
1.OJCOWIEKOŚCIOŁA.Pisarzechrześcijańscy,zwłaszcza
najwcześniejsi,przejęcibylisprawamireligiiiżyciachrześcijańskiego,
aniepięknaisztuki;jednakżenierazwypadałoimzająćstanowisko
takżewobectychrzeczy.Sprawabyłaotwarta,przezPismośw.nie
przesądzona:stanowiskomogłobyćzarównonegatywne,jak
pozytywne.Jedni,jakTertulian,pracęartystów(artificesstatuarum
etimaginum)mieliwręczzarobotędiabła.Cibylijednakże
wmniejszości,większośćwczesnychpisarzychrześcijańskichbyła
ludźmiwykształconymiwszkołachgreckich,życzliwieusposobionymi
dlapięknazarównowprzyrodzie,jakwsztuce,widzącymiwnim
właśnierękęBoga.
PoglądyestetycznechrześcijannaWschodzieustaliłysięwcześniej
niżnaZachodzie.PisaneprzezOjcówKościołakomentarzedoPisma
św.,awszczególnościkomentarzdoKsięgiRodzajudawałsposobność
dorozwijaniatychpoglądów.Ztzw.OjcówGreckich,czynnych
naWschodzieipiszącychpogrecku,wieluzabierałogłoswsprawach
pięknaisztuki.ZnichKlemenszAleksandrii,nauczyciel
aleksandryjskiejszkołykatechetów,niepospolityznawcafilozofii
greckiej,należałjeszczedoIIIw.LiczniejsiczynnibyliwIVw.,
mianowicieAtanazy(299—373),patriarchaaleksandryjski,iGrzegorz
zNazjanzu(330ok.390),biskupNazjanzuiKonstantynopola.
Przedewszystkimzaś:BazylizCezarei,którydałnajpełniejszywyraz
estetycznemustanowiskuOjców[11].
2.BAZYLI.Bazyli(329—379),OjciecKościołagreckiego,zwany
Wielkim,biskupCezarei,byłzpowołaniakaznodzieją,nieuczonym,
alemiałznacznąwiedzęświecką,zdobytąwszkołachCezarei,
BizancjumiAten.GrzegorzzNazjanzu,którytamznimkolegował,
zzachwytempiszeojegowszechstronnejwiedzy,wzakresiefilozofii,
gramatyki,astronomii,geometrii,medycyny.SamzaśBazyli
wspomina,żeobcowałzpoetami,historykami,mówcami,filozofami.
WkołachnaukowychAtenprymtrzymaliwowymczasienauczyciele
retoryki;Bazylizawdzięczałimznajomośćliteraturygreckiej,możność
powoływaniasięnaPitagorasa,sofistów,Sokratesa,Platona.Ato,
czegosięunichnauczył,złączyłzEwangeliąiideamiStarego
Testamentu.wjegopismachdwaskładniki:greckiichrześcijański.
Awłaściwietrzy,boskładnikgreckijestpodwójny:zjednejstrony
dochodziuniegodogłosudawniejszaeklektycznaestetykagrecka,