Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
epizodemzignorowanymprzezmyślicieliislamu
wschodniego.
4.Przytoczmytutajkilkawypowiedzi,poprzezktóre
naukaimamówszyickichpozwalanamzrozumieć,jak
hermeneutykakoranicznairefleksjalozoficzna
„posiłkowały”sięsobąnawzajem.Naprzykład,szósty
imamszyicki,Dżafaras-Sadik(zm.około765roku)
stwierdził:„WKsiędzeBogaznajdująsięczteryrzeczy:
jestwyrażeniewypowiedziane(
ibara
),znaczenie
aluzyjne(
iszara
),znaczeniaukryte,odnoszącesię
doświataponadzmysłowego(lataif)orazwysokie
doktrynyduchowe(haka’ik).Wyrażeniedosłowne
przynależydowspólnotywiernych(
awamm
).Znaczenie
aluzyjnedotyczyelity(
chawass
).Znaczeniaukryte
dostępneprzyjaciołomBoga(
aulija
,por.niżej).
Wysokiedoktrynyduchowetodomenaproroków
(
anbija
,l.poj.
nabi
)”.Wedługinnegowyjaśnienia
wypowiedźdosłownaskierowanajestdosłuchu,aluzja
-dorozumieniaduchowego,znaczeniaukryte-dowizji
kontemplacyjnej;wysokiedoktrynytorealizacja
integralnegoislamuduchowego.
Wtychstwierdzeniachodzwierciedlająssłowa
pierwszegoimama,AlegoIbnAbiTaliba(zm.661):
„Praktyczniekażdywersetkoranicznymacztery
znaczenia:egzoteryczne(
zahir
),ezoteryczne
(
batin
),granicę(
hadd
)iBożyprojekt
(
muttala
).Znaczenieegzoterycznesłużyrecytacji
ustnej,ezoteryczne-rozumieniuwewnętrznemu,
granicatowypowiedziustalające,cojestdozwolone,
aconie;Bożyprojektzaśtoterzeczy,któreBógchce
realizowaćwczłowiekupoprzezkażdywerset”.
Liczbaczterechznaczeńodpowiadaliczbietych,które
składająsięnazacytowanąwyżejformułęłacińską.
Jednakżemożnasięjużdomyślaćczegośzupełnie
innego:zróżnicowanieznaczeńzależyodhierarchii
duchowejmiędzyludźmi,jejstopnieokreśloneprzez
ichzdolnościwewnętrzne.ImamDżafaruczyniłjeszcze