Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.ROZWÓJGOSPODARKITOWAROWO-PIENIĘŻNEJ
26
OdXIIw.rozpoczynasiędominacjamiastwłoskich:Wenecji,Genui,Florencji,
Neapolu,Pizy,Mediolanu,Sieny,Boloniiiinnych.Zawdzięczałyoneszybkiroz-
wójrozlicznymkontaktomhandlowym,operacjomfinansowym,atakżeświetnie
zorganizowanejadministracji.Podkon.XIVw.prymatWenecjibyłbezdyskusyjny.
Wtymczasierocznedochodytegomiastasięgały750dukatów.Dochodytakie
osiągałaHiszpaniainiecowyższeAnglia.
Postępygospodarkitowarowo-pieniężnejihandelzmiastamiwłoskimisty-
mulowałyrozwójmiastwpozostałejczęściEuropy.Dodużegoznaczeniadoszły
miastaweFlandriiiBrabancji,wNiderlandach,północnejFrancji,nadRenemoraz
wProwansjiiKatalonii.Najważniejszymiośrodkamihandlowymiirzemieślniczymi
zachodniejEuropybyłym.in.:Akwizgran,Antwerpia,Bazylea,Brugia,Bruksela,
Gandawa,Kolonia,Liege,Orlean,Paryż,Londyn.WEuropieŚrodkowejiWschod-
niejgłównąrolęodgrywałaPraga,Wiedeń,Kraków,KijówiWielkiNowogród.
Wewczesnymśredniowieczuniedocenianorolipieniądza.Przyczyniłasię
dotegonaukaKościoła,sprzeciwiającegosięwszelkimoperacjomfinansowym,
zyskomzhandluilichwie.Handelodbywałsięgłównienazasadziebartero-
wej.WXVw.zapaskruszcówszlachetnychjestocenianyna0,5mld-2,5mld
marekwzłocie.
Dopierowepocekarolińskiejtenstanuległradykalnejzmianie.Reformęmo-
netarnązapoczątkowałPepinKrótki.InstytucjonalneramynadałjejKarolWielki,
którywprowadziłoficjalniesrebrnymonometalizm.Pieniądzemobiegowymzostał
denaripółdenar,natomiastpodstawowymijednostkamiobrachunkowymibyły:
solid(równy12denarom)ifunt(równy20solidom).Karolińskisystemmonetarny
rozprzestrzeniłsięwcałejEuropie.EpokadenarówtrwaładoXIIIw.Stabilny
pieniądznarodziłsięwItalii.W1252r.wybitoweFlorencjisłynnezłotefloreny.
Cenionebyłyteżmonetygenueńskieiweneckiedukaty.Tenowepieniądzedo
poł.XIVw.przyjęłysiępraktyczniewewszystkichkrajacheuropejskich.
Wzrostznaczeniapieniądzawobrotachhandlowychzrodziłpotrzebępowsta-
niasystemubankowego.Naturalnymjegośrodowiskiembyłymiastawłoskie.
Ichmieszkańcypotrzebowalipieniędzynaprzedsięwzięciafinansowezwiązane
zhandlemzamorskimoraznarosnącąwewnętrznąwymianętowarową.Natargach
ijarmarkachdużąpopularnościącieszyłysięweksleipożyczkigotówkowe.Ludzie
zajmującysiętymioperacjamibogacilisięitooniorganizowalipierwszebanki.
NajwiększąaktywnościąwtymzakresiewykazywalisięWłosi,Żydzi,atakże
posiadającydużykapitałpokrucjatachtemplariusze.
PierwszybankutworzonowWenecjiw1156r.WeFlorencjiwXIIIw.funkcjo-
nowałokilkadziesiątdomówhandlowo-kredytowych,mającychprzedstawicielstwa
wEuropie,AzjiiAfryce.ObokFlorencjiiWenecjiliczącesięośrodkifinansowe
znajdowałysięwGenui,SienieiMediolanie.WXVw.najbardziejnowoczesną
instytucjąbyłBankMedycejski,któryposiadałoddziaływWenecji,Genui,Me-
diolanie,RzymieorazwLondynie,Brugii,Genewie,LyonieiLubece.Powstanie
w1487r.BankuFuggerówotworzyłonowąepokę,wktórejcentrumfinansowe
przesunęłosięnapółnocodAlp.