Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.1.Przeobrażeniaekonomikieuropejskiej
Postępygospodarkitowarowejstwarzałymożliwościrozwojuhandludale-
27
kosiężnego.Kraje,któremiałynadwyżkitowarów,bądźteżartykułyatrakcyjne,
poszukiwałyrynkówzbytu,częstonawetodległych.Zachodziłateżzależność
odwrotna.Handeldalekosiężnypobudzałgospodarkępaństwzaangażowanych
wwymianęmiędzynarodową.Wpływtenbyłbardzoistotny,tymbardziejże
wiązałosiętoztransferemwynalazkówiinnowacji.KupcyprzenieślidoEuropy
osiągnięciaChińczyków,Arabów,Hindusówiinnychnarodów.
Wśredniowieczuwhandlumiędzynarodowymdominowałytrzytendencje.
Pierwszawiązałasięzhandlembizantyjskim-jedynymkontynuatoremgospo-
darczychosiągnięćantyku.Wewczesnymśredniowieczumożnanawetmówić
orozkwiciehandluwschodniego.Mimosilnejrywalizacjimiędzykupcamibizan-
tyjskimiaPersamiiArabami,Bizancjumzdołałorozwinąćgospodarkępieniężną;
złotesolidywpewnymokresiestałysiępieniądzemhandluświatowego.Eksport
bizantyjskiobejmowałgłównietowaryluksusowe(jedwabie,wyrobyzłotnicze,
wyrobyzeszkłaikościsłoniowej).Drogieartykułyżywnościoweimportowane
przezBizancjumbyłyprzeznaczonenietylkonawłasnąkonsumpcję,lecztakże
nadalsząwymianę.Handelbizantyjskiodgrywałgłównąrolęwwymianiemię-
dzynarodowejdopocz.XIIw.
Druginurtwhandlumiędzynarodowymwyznaczałaekspansjagospodarcza
Arabów.Olbrzymiobszarimperiumiutrzymaniewysokiegopoziomu,jakiosią-
gnęłacywilizacjaarabska,wymagaływzmożonegohandludalekosiężnego.
KupcymuzułmańscyzapuszczalisięzarównonaZachód,jakigłębokona
Wschód.DoChindotarliwpoł.VIIIw.;opanowanaprzeznichHwielkadroga
jedwabna”prowadziłaprzezSamarkandęiTurkiestan.Szlakiarabskieprowadziły
doIndii,Korei,Indochin,naCejloninawyspyindonezyjskie.PodrządamiAra-
bówbyłszlaklądowyprzezPersję,atakżedrogamorskaprzezMorzeCzerwone.
KupcyarabscypenetrowaliwybrzeżeMorzaŚródziemnego,MorzaCzarnego
iMorzaKaspijskiego.
Arabowieoferowaliszerokiasortymenttowarów.WmanufakturachwPersji,
BabilonieiAsyriiwyrabianodywany,kilimyitekstylia.Produkowanoteżwdużych
ilościachmateriałyzjedwabiu,wełny,bawełnyiatłasu.Podkon.VIIIw.wBag-
dadziepowstałapierwszafabrykapapieru.Okresświetnościprzeżywałasztuka
jubilerska.Cenionabyłarównieżarabskabiałabroń.Arabowiewnieśliniemały
wkładwrozwójrolnictwa.Przyczynilisięm.in.doupowszechnieniauprawryżu,
trzcinycukrowej,drzewamorwowegoorazziółleczniczych.
PodkoniecśredniowieczaHsercem”handlumiędzynarodowegobyłocentrum
śródziemnomorskie(przypadałanańnajwiększaczęśćwymiany).Dziękiznajdu-
jącymsiętamośrodkomuschyłkuśredniowieczaudałosięodbudowaćzwiązki
handlowezcałymówczesnymświatem.Handelmiastwłoskichopierałsięgłównie
nakontaktacheuropejskich.Europejczycymieliniewieledozaoferowaniawwy-
mianiezBliskimiDalekimWschodem.Zapośrednictwemkupcówweneckich
igenueńskichwywożonoprzedewszystkimdrewno,miedź,bursztyniwino.
Genuautrzymywałabliskiestosunkim.in.zEuropąWschodnią.Florencjastała
