Historia jako narzędzie polemiki w piśmiennictwie Piotra Skargi

Dawid Szymczak

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-8220-540-4

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania:

2021

Liczba stron:

390

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Szymczak, Dawid. Historia jako narzędzie polemiki w piśmiennictwie Piotra Skargi. Red. . Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2021, 390 s. ISBN 978-83-8220-540-4

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Szymczak, D.

T1 Historia jako narzędzie polemiki w piśmiennictwie Piotra Skargi

PB Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

PP Łódź

YR 2021

SN 978-83-8220-540-4

Bibliografia BibTex:

@Book{ 249975, author = "Szymczak, Dawid", editor = "", title = "Historia jako narzędzie polemiki w piśmiennictwie Piotra Skargi", publisher = "Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego", year = "2021", address = "Łódź", isbn = "978-83-8220-540-4" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Szymczak, Dawid

ED -

TI - Historia jako narzędzie polemiki w piśmiennictwie Piotra Skargi

PB - Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

CY - Łódź

PY - 2021

SN - 978-83-8220-540-4

ER -

Netografia (standard APA):

Szymczak, Dawid. Historia jako narzędzie polemiki w piśmiennictwie Piotra Skargi [baza danych online] Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2021 [dostęp: 14 05 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/historia-jako-narzedzie-polemiki-w-pismiennictwie-piotra-skargi-dawid-szymczak-249975.

literatura staropolska, filozofia historii, Kontrreformacja, historia kościoła, teoria historii, Jezuici

Autor podejmuje problematykę dotychczas pomijaną w badaniach, skupia się na utworach mało dotąd znanych, przeprowadza rozbudowaną i szeroko zakreśloną, wielostronną analizę, a poprzez uzyskany wynik zachęca i toruje drogę do dalszych, wielokierunk...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-8220-540-4

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania:

2021

Liczba stron:

390

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp7
1. Tradycje, cele i metody ujmowania historii w kulturze europejskiej21
Rozdział I: Źródła i inspiracje21
1.1. Główne etapy rozwoju myśli historycznej od starożytności do wieku XVI22
1.2. Pojmowanie funkcji historii w dawnym piśmiennictwie31
1.3. Problematyka źródeł. Od autorytetu do narodzin krytyki wczesnonowożytnej37
2. Miejsce i rola historii w kulturze staropolskiej (do przełomu wieków XVI i XVII)42
2.1. Główne kierunki i problemy staropolskiej myśli historycznej42
2.2. Edukacja historyczna52
2.3. Historia jako element świadomości narodowej58
Rozdział II: Polemiki z reformacją67
1. Notae Ecclesiae jako sposób argumentacji uzasadniający prymat dziejowy katolicyzmu69
2. Koncepcja degeneracyjna genezy i dziejów reformacji89
3. Krytyka reformacyjnego odczytywania źródeł102
3.1. Krytyka podstaw protestanckiej hermeneutyki103
3.2. Spór filologiczny wokół kazania Wsiadane na wojnę111
4. Argumentacja historyczna i historiozoficzna w sporze o konfederację warszawską125
Rozdział III: Polemiki z Kościołem wschodnim147
1. Argumentacja historyczna w obrazie stosunków między Rzymem a chrześcijaństwem wschodnim154
2. Synod brzeski jako forma dokumentacji wydarzenia176
Rozdział IV: Pisma kaznodziejskie187
1. Wobec antycznego świata192
1.1. Historyczne i kulturowe zaplecze postaw wobec niechrześcijańskiej starożytności194
1.2. poznawcze aspekty wędrówki198
1.3. Areopagus jako teologiczna i filozoficzna rozprawa ze starożytnością201
2. parenetyka historyczna219
2.1. wokół etosu władcy i wojownika221
2.2. Między pamięcią a historią. wątki ascetyczno-moralne w refleksji o człowieku245
Rozdział V: Główne aspekty problematyki historycznej w ŻYWOTACH ŚWIĘTYCH271
1. Teksty skargi. wstępna charakterystyka i stosunek do podstawy źródłowej272
2. tło wydarzeń, bohaterowie, elementy historiozoficzne283
Rozdział VI: W kręgu retoryki. INVENTIO, DISPOSMO I EWAMO jako narzędzia budowania wizji historii301
1. wynajdywanie treści historycznych302
2. Uporządkowanie narracji historycznej320
3. werbalizowanie treści historycznych326
Uwagi końcowe341
Bibliografia345
Spis ilustracji369
Indeks osobowy371
Summary385
Nota o Autorze389

RozdziałI

Źródłaiinspiracje

WzamknięciustudiumoKazaniachsejmowychmirosławKorolkostwierdził:nHi-

storyczna,awięcsprawiedliwaocenajakiegokolwiekdziałustaropolskiejliteratury

wymagaelementarnejznajomościtego,cooznaczałorozpatrywanedziełodlapisarza

iwspółczesnychodbiorców”1.Dodaćnależy,iżdlawłaściwegoodczytaniapismpiotra

Skargirównieważnejestteżrozpoznaniekulturowegokontekstuiduchowegodzie-

dzictwa,zktórychwyrastały.Naliterackąświadomośćkaznodzieikrólewskiegomiały

wpływpierwiastkiogólnoeuropejskie,naprzykładﬁlozoﬁa,piśmiennictwoczyteologia,

jakrównieżrodzime–edukacja,stosunekdohistorii,mentalność,przeszłośćwłasnego

państwa,ustrójpolitycznyitwórczośćliteracka.Niecobliższespojrzenienamożliwe

źródłareﬂeksjihistorycznejpolskiegojezuitypozwoliprzedewszystkimokreślićjego

stanowiskowobectradycji,atakżewprowadziniezbędnetłodladalszychanaliz.

1.Tradycje,celeimetodyujmowaniahistoriiwkulturzeeuropejskiej

Właściwącharakterystykęproblemupowinnopoprzedzićpytanieoto,cowciągu

stuleciwłączanowzakresrozumieniahistoriiorazjakiezjawiskanależyuznaćzare-

prezentatywnedladanejepokilubterytorium.Należyrównieżzwrócićuwagę,czemu,

wopiniidawnychtwórców,miałosłużyćopowiadanieoprzeszłości,jakieatrybuty

icelewiązanozpoznawaniemdziejóworazzczegowynikałdanystanrzeczy.Inaczej

mówiąc,chodziowskazanieczynnikówstanowiącychodoniosłejrolihistoriiwświa-

domościeuropejczykóworazmotywującychwielostronnespojrzenianadziejewkul-

turzewczesnonowożytnej.

Zagadnieniemwymagającymomówieniajestrównieżproblemfundamentalnydla

wszelkiegopoznaniahistorycznego,amianowiciestosunekautora(narratora)doprze-

kazówiświadectw,którewykorzystywał.Kwestiaźródełwyróżniahistorięspośród

1m.Korolko,Oprozie„Kazańsejmowych”PiotraSkargi,Warszawa1971,s.206.

~21~

Brak wyników

Historia jako narzędzie polemiki w piśmiennictwie Piotra Skargi

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra