Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nopoporównaniaojczyzny-okrętu,któryzatonie,jeślisiębędzie
ratowałobogactwa,ojczyzny-wozu,któryulegniezniszczeniu,
gdykonieniebędąsłuchaćwoźnicy.Żaliłysięprowincjekresowe:
Ukraina,WołyńiPodole,Litwa,ŻmudźiWołoszczyzna.Rzecz-
pospolitanarzekałanaswesynywyrodne,nadzieci-pelikanięta
pijącejejkrewinadrapieżnychmagnatów-sępówkresowychroz-
rywającychjejpiersi.BiadałaLitwanaciężkiejarzmocaraGroź-
negookupującegoznacznączęśćkrajuinabojarówniebronią-
cychrodzinnejziemi.Ukrainaprzywoływałabojowetradycjeswo-
ichrodów,którymniedorównywaliówcześnimożnowładcywinni
zrujnowaniakraju,aPodoleudręczonestawiałozawzórskarla-
łympotomkommęstwodawnychrycerzy.
SkargautrapionejOjczyznyPolskiej...przynosiławstrząsający
obrazzniszczeńdokonanychprzezTatarów:słabychzabijali,mło-
dychdoordypędziliwłykach,wszędziepełnotrupówniepogrze-
banychidziecibłąkającychsiępolasach.LamentowałaKorona
Polska„już,jużkonająca”pociosachzadanychprzezwojskako-
zacko-tatarskie.Okolicznepaństwacieszyłysię,żenamRuśiLi-
twęodjęto,naśmiewającsięzsynówSarmacji.Wkrótcejednipój-
dąwniewolędoMoskwy,SzwecjilubTurcji,adrudzypoumierają
nawygnaniuwnędzyizniewadze–„rozprosząsięjakomrówki
Lachowiemoi”.RzeczpospolitazanosiłamodłydoBoga,bozni-
kądniebyłoratunku,upodobniającsiędoHekuby,którapoutra-
ciedzieciprzemieniłasięwniemezwierzę(wsukęogorejących
oczach),idoNiobezmienionejwpłaczącąskałę.Ukrainęzrujno-
wałydziecijaszczurkipodwodząDoroszenkiwsojuszuzTurcją:
katowanopopów,zrzucanokrzyżezkościołówicerkwi,ściągano
haracze.StrapionaOjczyznawyglądałajakmatkaowdowiała,ję-
czącaistękająca,podobnadocierpiącegoHioba:„Coran,cowrzo-
dówmogłobyćwJobie,/Wszystkiewtychczasiechświatwidzi
wtobie”.BiałemuOrłowiwronytatarskiewydarłyskrzydła,że
„piersitylkozogonemzostały”.
Żałosnenarzekaniarozlegałysięwelegio-satyrachczasówsa-
skich(„łzamibypisaćpotrzeba”).BolałLechwzbudzonyJ.Jur-
kowskiegoprzyodzianywszatystarotestamentowegoprorokanad
wyrodnymipotomkamiSarmacji,skłóconymiwchwiliwielkiego
zagrożenia:„Waląsięczterybramyipolskiefilary,/Sprawiedli-
wości,męstwa,mądrościimiary”.BiadałOrzełBiałynadlitew-
skąPogonią:„UsłałaLitwaswepolatrupami,/Warszawabawi
siękomedyjami”.Donośnympłaczemzanosiłysiękrainykresowe
nadumarłąjużojczyzną.D.Rudnickiwykorzystująclamentacyj-
no-ekscytarzowątopikę,usiłowałwyrwaćzmarazmuowe„cory
41
