Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
Częśćpierwsza:Geneza
4.kieruneklogicystyczny(Cohen,Natorp,Cassirer
szkołamarburska);5.krytycyzmteoretyczno-aksjologiczny
(Windelband,
Rickert,
Münsterberg);
6.
relatywi-
styczne
przekształcenie
krytycyzmu
(Simmel).
Natychmiast
włączamytu7.uwarunkowanąprzezKantasystematykęteologiczną
(A.Ritschl)"50.Wwydaniuzroku1923Österreichpisze:nNależywy-
różnićwneokrytycyzmiesiedemkierunków:1.kierunekfizjolo-
giczny(Helmholtz,Lange);2.kierunekmetafizyczny
(Liebmann,Volkelt);3.kierunekrealistyczny(Riehl);
4.kieruneklogicystyczny(Cohen,Natorp,Cassirer
szkołamarburska);5.krytycyzmteoretyczno-aksjologiczny
(Windelband,Rickert,Münsterbergszkołapołudnio-
wo-zachodnioniemieckaalbobadeńska,zktórąwścisłymzwiązkupozo-
stajetakżeBauch);6.relatywistyczneprzekształceniekryty-
cyzmu(Simmel);7.kierunekpsychologiczny,którynawiązuje
doFriesa(szkołaneofriesowska,Nelson)"51.Mimowszystkote
dwieklasyfikacje,któredzielisiedemlat,różniąsięodsiebieitrzebaowe
różnicezaakcentować.Popierwsze,podziałzroku1916wyliczawzasa-
dziesześćkierunków,siódmymzaśjestteologiaAlbrechtaRitschla.Po
drugie,wramachkierunkurealistycznegowymienionoOswaldaKülpego,
chociażwwydaniuzroku1923gobrakujejesttylkoAloisRiehl.Po
trzecie,wpunkciepiątymbrakdopisku,występującegowwydaniu
zroku1923,którybrzmi:n[...]szkołapołudniowo-zachodnioniemiecka
albobadeńska,zktórąwścisłymzwiązkupozostajetakżeBauch".Po
czwarte,niemasiódmegokierunku,którywiążesięzpostaciąFriesa
orazNelsona.
Wartoteżwskazaćkilkazastrzeżeń,którepodadresemdokonanego
przezÖsterreichapodziałuzgłaszaErnstWolfgangOrth52.Uważaonmia-
nowicie,żeproblememjestjużto,wjakisposóbcałośćtworzytaka
różnorodnośćkierunków,którazawierasięmiędzyHermannemCohe-
nemaGeorgiemSimmelem.PonadtotwierdziOrth,żetrudnościinter-
pretacyjnemożnasprowadzićdopytań,dlaczegoobokSimmelaniema
tuWilhelmaDiltheya,dlaczegobrakujeHansaVaihingeraorazEdmunda
Husserla.WilhelmDilthey,jakpodkreślaOrth,jużwswojejmowieinau-
guracyjnej,wygłoszonejnaUniwersyteciewBazyleiwroku1867,akcen-
tujekoniecznośćodwołaniasiędoKanta.Najpierwpodkreśla:nWydaje
50F.Überweg:Grundriss...,Teil4,11.Aufl.,s.364.
51F.Überweg:Grundriss...,Teil4,12.Aufl.,s.417.Pojęcienszkołaneofre-
zjańska"niejestnajszczęśliwsze,dlategolepiejposługiwaćsięterminemnNowaSzkoła
Friesa".
52Zob.E.W.Orth:DieEinheitdesNeukantianismus.In:Neukantianismus.Per-
spektivenundProbleme.Hrsg.vonE.W.Orth,H.Holzhey.Würzburg1994,s.15.