Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
granice
Treśćpojęciagranicypaństwaprzeszłaznamiennąewolucję.Granicępań-
państwa
stwaÎwwęższymznaczeniuÎstanowiliniaoddzielającajeodinnychpaństw.
Jesttojednowymiarowagranicalinearna.Chronologiczniewcześniejsząjejfor-
mąbyłagranicastrefowa.Wbadaniachhistorycznoprawnychuzasadnionejest
stosowaniepodziaługranicpaństwananaturalneisztuczne.Stopniowowzrasta-
łoznaczenieumówmiędzynarodowychjakopodstawyustaleniagranicpaństwo-
delimitacja
wych.Ichustalenieyanastępnienanoszenienamapęokreślasięjakodelimitację.
Natomiastdemarkacjaoznaczawytyczeniegranicywterenieprzezoznaczenie
demarkacja
jejspecjalnymiznakami.
Terytoriumpaństwadzielisięnamniejszejednostki.Podziałtenjestdoko-
nywanynapodstawiewielu(częstozmieniającychsię)czynnikówyawszczegól-
nościlgospodarczychyekonomicznychykomunikacyjnychydemograficznychoraz
historyczno-geograficznychyjakicechfizjograficznychokreślonegoterytorium.
podzlały
Podziałpaństwadokonywanywyłączniedlapotrzebadministracjiokreślasię
terytorialne
jakopodziałterytorialnyyktóryjestnajczęściejwielostopniowy.Częstoychoć
niezasadnieyużywasięzamienniepojęćlpodziałterytorialnyipodziaładmini-
stracyjny.IstotępodziałuterytorialnegooddajesformułowanieyiżjesttoD<...>
trwałerozczłonkowanieprzestrzenipaństwadokonywanedlapewnejgrupy
lubokreślonychtylkojednostekorganizacyjnychpaństwalubjednosteknie-
państwowychywszakżewykonującychzadaniapaństwoweÓ(;bigniewLeoński).
Stopniowozaczętowyróżniaćnastępującerodzajepodziałówterytorialnychl
podziałpodstawowyypomocniczyorazpodziałydlacelówspecjalnych.Podział
podstawowyustanawiasiędlaterytorialnychorganówrządowejadministracji
ogólnejijednosteksamorząduterytorialnego.Jegouzupełnieniemjestpodział
dlapotrzeborganówpomocniczychyokreślanyjakopodziałpomocniczy.Odręb-
nepodziałytworzysiędlaorganówospecjalnychkompetencjach(administracja
niezespolona).Sątopodziałydlacelówspecjalnych.Stosujesięnadtorozróż-
nieniemiędzyhistorycznieukształtowanympodziałemterytorialnympaństwa
apodziałemocharakterzeracjonalistycznym.
1n1nMonlrchilpilstowskl
PrzyjmujesięyżenaobszarzeprzyszłegopaństwapolskiegoodpołowyVIIIw.
żyłyliczneplemionasłowiańskieyktórełączyłysięwzwiązkiplemiennenaobsza-
rzemiędzyOdrąaWisłą.Dokumentujątonieliczneźródłapisane.Wszerokim
Geograf
zakresieuzupełniająjewynikibadańarcheologicznych.Geogrifbiwirskiyźródło
bawarski
zpołowyIXw.ywśródwielunazwplemionwymieniałtakżeteyktórezamiesz-
kiwałynaczęściprzyszłegopaństwapolskiego.Bylitom.in.ŚlęzanieyOpolaniey
WiślanieyGoplanieiLędzianieyktórzyskupialisięwokółPrzemyśla.Niecowięcej
wiadomooplemieniuWiślan(zośrodkiemwKrakowie)yktórezamieszkiwało
ziemiepołożonewgórnymbieguWisły.Terytoriumtowlatachosiemdziesią-
tychIXw.zostałoprzyłączonedoWielkichMorawyktóreupadływpoczątkach
następnegostulecia.PoupływiepółwieczaksięstwoWiślanzostałouzależnione
odCzechrządzonychprzezdynastięPrzemyślidów.
Polanie
PaństwognieźnieńskieutworzyłowielkopolskieplemięPolanzamieszkujące
okoliceGniezna.NadalniewiadomoycoprzesądziłootymyżetowłaśniePola-
niestalisiętwórcaminowegopaństwa.Polaniepodporządkowalisobiewiele
plemionwwynikuekspansjiterytorialnejyzapoczątkowanejwdrugiejćwierci
Xw.NajpierwopanowanocałąWielkopolskę.Towarzyszyłotemuzniszczenie
20
